Wat dragen goedkope groente als prei en witlof bij aan hogere groenteprijzen in winkels?
Als CBS meldt dat klanten bijna 11% meer betalen voor hun groente dan in 2021; welke groenten zijn dan zo duur? Bekend is dat door de gascrisis glasgroenten duur zijn, maar de dagmarkt voor verschillende buitenteelten ligt op een heel mager niveau. Hoe remt dat de prijsontwikkeling gemiddeld van groenten in de winkels?
Een antwoord vinden, blijkt lastig. Het CBS kan niet verder inzoomen dan de categorie ‘verse groenten’. Wat buitenteelten en kasteelten afzonderlijk bijdragen wordt dus niet duidelijk.
Data maandelijks uitgelezen
Sinds een aantal jaren kijkt CBS naar de verkoopgegevens van winkels. Die data wordt maandelijks uitgelezen, waardoor elke transactie er dus in zit in prijs en volume. Waar CBS vroeger met een boodschappenmandje werkte en daarvan prijsontwikkelingen bijhield via een steekproef, is de huidige methode dus veel rijker. Ook kleinere producten worden daardoor meegenomen, zoals bramen, laat een woordvoerder weten. Toch kan met al die data niet de individuele prijsontwikkeling per product gegeven worden, of hoe zwaar die meeweegt in de inflatieberekening. Volgens de woordvoerder telt groente dit jaar als gehele categorie voor 1,8% mee in de inflatieberekeningen.
Preiprijzen hoger dan vorig jaar
Dan zijn er ook de internetbedrijfjes die de webshops van de supermarkten af laten scannen door computers. Supermarktscanner heeft zo’n model. De resultaten voor prei laten zien dat winkelprijzen nu boven het niveau van 2021 liggen. De opbrengstprijs voor telers ligt veel lager.
Eenzelfde beeld bij witlof
Eenzelfde beeld is zichtbaar voor witlof. Ook hier geldt: opbrengstprijs blijft achter, winkelprijzen toch hoger. Het kan natuurlijk dat de contractprijzen bijzonder goed zijn na een duur 2021, maar dat is niet te verwachten. Het is ook mogelijk dat supermarkten de marges op deze producten gebruiken om elders in de winkel te compenseren voor margeverlies. Dat is een wetmatigheid, maar hoe dat gericht gebeurt is niet te zeggen en zal per winkel verschillen.
Beter beeld prijsontwikkelingen Duitsland
In Duitsland geeft de zusterorganisatie van CBS wel de prijsontwikkelingen wat fijner weer. Voor tomaten, sla, maar ook bladgroenteproducten uit de buitenteelt en kolen wordt dat apart genoteerd. Zo is in februari goed te zien hoe preiprijzen in de Duitse winkels duidelijk achterblijven bij 2021 en koolprijzen op een licht hoger niveau liggen. De grootste oorzaken van de stijgende groenteprijzen in Duitse winkels zijn uiteraard komkommer, tomaat en sla. Paprika overigens niet.