‘Zónder pepinovirus mét ToCV-protocol heel ander plantje’

Sinds half oktober (week 42) staat het jonge tomatengewas weer te groeien in de belichte kassen van Kwekerij Schenkeveld in Schipluiden. Na jaren ras Merlice geteeld te hebben, is het nu de beurt aan het ras Sevance, een middelgrof type trostomaat.

“Door de uitbreiding bij Schiphol hebben we nog steeds evenveel Merlice staan. In afstemming met telersvereniging Prominent en afzetorganisatie DOOR vullen we nu ook een deel van het middeltros-segment in. Het had ook onze voorkeur om niet maximaal in groftros te gaan. Zo spreiden we de risico’s beter”, zegt teeltmanager Berry Baruch.

Ander tomatenras met gebruiksaanwijzing

Het ras Sevance heeft hij vorig jaar al op kleinere schaal geteeld. “Het is een leuk gewas, maar wel met een gebruiksaanwijzing. Door de grote behanglengte moesten we de meeste trossen tussen de stengelbeugels knippen.” Door de gewasdraad omhoog te halen en de gewasbeugels te verlengen, is nu 50 centimeter meer ruimte dan vorig jaar.

Meteen na het planten is bij de helft van de planten een dief aangehouden

Het gewas van Sevance is bovendien voller en heeft langer blad. Daarom wordt vanaf het begin een blaadje uit de kop gehaald tijdens het indraaien. “Dat indraaien gaat wel veel lekkerder. De koppen groeien mooi langs het touwtje en breken nauwelijks. Dat is bij Merlice wel anders.”

Plantje eerst laten aansterken

De plantdichtheid bij het planten was hetzelfde als bij Merlice: 1,9 planten per vierkante meter. Meteen na het planten is bij de helft van de planten een dief aangehouden waardoor de stengeldichtheid toenam naar 2,85 per m². Rond nieuwjaar wordt de tweede helft verdubbeld, zodat de eindstand van 3,8 stengels per m² wordt bereikt.

De eerste dief is er goed uitgekomen, al ging dat niet vanzelf. “Het plantje dat we in huis kregen, was niet heel sterk. We hebben het een paar dagen heel rustig aan gedaan met etmaaltemperaturen van 18 graden. Toen knapten het snel op.” Na een week werd de etmaaltemperatuur verhoogd naar 20,5. Daarop volgden 1 week van 21 graden en 2 weken van 22 graden.

Het snoeibeleid bij Sevance is bij de start 6 vruchten per tros bij verdubbelde stengels en 7 bij enkele stengels. “Dat doen we om de kracht van de plant goed te verdelen, maar we zijn er nu mee gestopt. Nu wordt alles op 6 gesnoeid.”

Ander tomatenplantje dan normaal

Het gewas staat nu goed in balans. Vorige week bloeide en zette de zevende tros. De zetting is nu prima, maar bij de eerste tros zijn er wat miszetting en minder mooie vruchten te zien. “We weten niet hoe het komt. Misschien heeft ermee te maken dat er bij de plantenkweker geen verzwakt pepinomozaïekvirus meer is ingebracht. We moesten op alle locaties 1 of 2 dagen eerder planten, omdat ze minder geremd waren door virus.”

Voorlopig is wittevlieg nog geen probleem

Van de andere kant is er juist veel meer chemie gebruikt door de plantenkweker, omdat biologisch opstarten niet mogelijk is vanwege het protocol voor ToCV. “In ieder geval kregen we een ander plantje dan normaal.”

Macrolophus straks snel opbouwen

De strategie van chemische plaagbestrijding in de opkweek is redelijk gelukt, vindt Baruch. “We vonden alleen een enkel rupsje van Turkse mot.” Ook in de teelt wordt het ToCV-protocol gevolgd. De kas heeft 2 weken helemaal leeg gelegen. Na het planten zijn preventieve bestrijdingen uitgevoerd met Nemasal en Sivanto en is een keer met Tracer gedruppeld. 4 weken na de laatste chemische behandeling wordt Macrolophus uitgezet.

“Omdat we zo laat biologisch starten, beginnen we met 3 stuks per vierkante meter, 1 meer dan vorig jaar. Bovendien is het aantal uitzetpaden verdubbeld naar 20%.” In deze paden wordt meteen wekelijks bijgevoerd, in de eerste weken met een mix van Artemia-cysten en de duurdere Ephestia-eieren. “Zo hopen we zo snel mogelijk een Macrolophus-populatie op te bouwen.” Voorlopig is wittevlieg nog geen probleem. “We vinden er gemiddeld 0,01 per vangplaat. Tuta en rupsen hebben we nog helemaal niet gezien.”

Vergelijk tussen 2 vaccins uitgevoerd

Het zelf inbrengen van het pepinomozïekvirus, door het V10-vaccin van Valto in het blad te wrijven, is zo te zien aardig gelukt. “Bij donker weer zie je wat gekarteld blad verschijnen en er zitten gele plekjes op het blad van ingekapseld virus.”

De eerste trossen zullen in week 50 of 51 worden geknipt

Voor het ras Sevance zal het later inbrengen van het virus niet veel uitmaken, verwacht hij. “Maar de eerste vruchten van Merlice zijn gevoeliger voor zacht worden en bont doorkleuren. Er wordt gezegd dat je daar minder kans op hebt als het virus er eerder inzit.” Om een vergelijking te kunnen maken, is op locatie Schiphol een kas behandeld met PMV01, het andere beschikbare pepinovaccin van DCM.

Al veel geschermd

De teelt wordt sinds begin november volle bak belicht, tussen middernacht en 18 uur. Het schermdoek gaat meestal al om 15.30 uur dicht en gaat de laatste tijd door de kou ook tijdens de voornacht niet meer helemaal open. Met een kiertje wordt de kastemperatuur verlaagd. In de nanacht, met de lampen aan, mag maximaal 25% gekierd worden. Dat gebeurt als het buiten kouder is dan 10 graden, maar de laatste tijd gaan ze maar 5 tot 10% open.

Geen nieuwbouw maar focus op organisatie

De eerste trossen zullen in week 50 of 51 worden geknipt, net voor Kerstmis. Komend jaar is het even rustig qua nieuwbouw bij Kwekerij Schenkeveld, na 2 opeenvolgende jaren met uitbreiding van 2 keer 11 hectare bij Schiphol. Mogelijk dat dit herhaald wordt in 2020 en 2021.

“Komend jaar ligt de focus op het versterken van de organisatie. We willen er een aantal specialisten bij hebben”, aldus Berry Baruch in (na 3 jaar) voorlopig zijn laatste bijdrage aan de rubriek ‘geluiden uit de teelt’.

Auteur: Gerard Boonekamp