Zomer 2018: kansloze bloemkool toch geoogst

Als André Slootmaker nu zegt dat het veel te droog is, krijgt hij nogal eens een meewarige blik toegeworpen. Want wat is het probleem? Het oogsten van de aardappelen en bieten verloopt zonder structuurschade en ploegen en zaai gaat bijna vanzelf. “Opvallend toch hoe snel de voorbije zomer ‘vergeten’ lijkt.”

Zomer laat volop sporen na

Wat Slootmaker betreft laat de zomer nog volop zijn sporen na. Hij heeft zijn bedrijf in Nieuwerkerk op het Zeeuwse eiland Schouwen-Duiveland. Op een enkel perceel na is beregenen onmogelijk vanwege het zout in het oppervlakte- en grondwater. Ook half oktober hoeft Slootmaker vanuit zijn trekker maar even achterom te kijken, om te zien hoe de situatie is. Hij is deze middag bezig een perceel klaar te leggen voor de zaai van winterbonen.

De grondbewerking gebeurt met een werktuig waarmee de bouwvoor niet kerend wordt gelicht: het kleine streepje grond dat toch naar boven wordt gehaald, lijkt nog wat vocht te bevatten, maar voor het overige is het vooral kurkdroog. Dat is te danken aan de voorvrucht – aardappelen – en aan het bijna consequent uitblijven van een behoorlijke hoeveelheid neerslag. “Na de droogte is er hoogstens 50, 60 millimeter gevallen. Het is eigenlijk verbazingwekkend dat er nu bloemkool kan worden geoogst.”
_{Lees verder onder de foto‘s}

Er viel net genoeg regen en de bloemkool kan toch worden geoogst. – Foto: Joost Stallen

Bloemkool planten leek mission impossible

Slootmaker vertelde begin augustus al aan Groenten & Fruit hoe het ervoor stond met de teelt. Een week daarvoor was hij een voor herfstbloemkool bestemd perceel aan het ploegen. Dat ploegwerk was afwijkend van de gangbare praktijk: normaal zou dat perceel niet-kerend bewerkt worden, om de capillaire vochtopstijging niet te verstoren.

Dat zou afgelopen juli niets uitgehaald hebben, wel was zeker dat de planten dan rechtstreeks in gortdroge grond kwamen te staan. Door bij uitzondering te ploegen zou er nog wat vochtige grond omhoog gehaald kunnen worden, was de redenering, waarin de jonge planten wellicht wel konden aanslaan.

De vochtige laag omhoog ploegen, bloemkoolplantjes erin en dan hopen dat ze dwars door de droogste zomer ooit toch tot aan het grondwater kunnen wortelen. – Foto: Joost Stallen

Toch aan het oogsten

De plantenkweker van Slootmaker had er op dat moment weinig vertrouwen in. ‘Zal ik die bloemkoolplanten niet aan een ander verkopen?’, bood hij aan.

Slootmaker nu: “Dan had ik zeker niets te oogsten gehad, we zijn daarom toch met de teelt gestart. Met goed gevolg, want die onder ongekend extreme omstandigheden gegroeide bloemkool zijn we nu aan het oogsten. We snijden het perceel in 2 à 3 keer leeg met 95% uitstekende kool in de maat 6.”

Mooi product, slechte prijs

Dit laatste klinkt welhaast perfect, maar is het bij nader inzien niet. Want zo voortvarend als het oogstwerk bij Slootmaker gaat, is dat ook het geval bij andere bloemkooltelers. Gevolg is een zeer ruim aanbod, waardoor de prijs voor bloemkool in de 2^e helft van oktober onderuit is gegaan.

Bovendien is bij veel bloemkooltelers de planning in duigen gevallen, doordat de teelt aanvankelijk vertraagde en vervolgens versnelde. Zo ook bij Slootmaker. “Normaal begin ik rond 10 september met herfstbloemkool, dat schoof op naar begin oktober. En normaal zijn we rond Sinterklaas klaar, dat wordt nu wellicht 20 november. Wij hebben de zomer in ieder geval nog niet achter ons gelaten.”

Experimenteren met diepdrain

Op enkele plekken na met een zoetwatervoorraad in de ondergrond, is Schouwen-Duiveland afhankelijk van natuurlijke neerslag. Op het eiland wordt al langer geëxperimenteerd met diepdrainage, om zo de voor zoet water beschikbare bufferruimte in de grond groter te maken (zoet water drijft op zout water).

“Voor de korte termijn gaat dit in droge tijden waarschijnlijk nog geen soelaas bieden”, aldus Slootmaker.