Zoektocht naar externe CO2-bronnen

Om als glastuinbouwsector te kunnen verduurzamen, zijn meer externe CO2-bronnen noodzakelijk.

Het huidige externe CO₂-aanbod van grofweg 0,8 Mton/jaar uit OCAP en van vloeibare CO₂, ligt nog ver af van de totale ongeveer 2,5 Mton CO₂-behoefte van glastelers. Tegelijk komt de huidige aanlevering al zwaar onder druk te staan als de overheid geen stimulans en prikkels voor de industrie creëert om aan de tuinbouw te leveren, maar het juist financieel aantrekkelijker maakt om afgevangen CO₂ in de ondergrond op te slaan.

Kansen bij afvalverbranding

Dennis Medema van Glastuinbouw Nederland geeft, tijdens een door de belangenorganisatie georganiseerde bijeenkomst voor tomatentelers, aan dat er vooral bij afvalverbranding kansen voor de glastuinbouw liggen om vrijkomende CO₂ te benutten. Afvalverbrandingscentrales liggen redelijk geografisch verspreid over het land, afvalbedrijven tonen een ‘drive’ om CO₂ als grondstof te zien en te hergebruiken, en ze kunnen relevante volumes CO₂ produceren uit grotendeels materiaal van biogene oorsprong.

Daarnaast zijn er opties voor toepassing van vrijkomende CO₂ uit groene biogaswinning en uit andere biomassa. Ook naar afvang uit de buitenlucht loopt TNO-onderzoek. Die laatste optie kan voor meer solitair liggend glas een interessante lokale oplossing worden. Maar tot nu toe is de techniek te duur.

CO2 besparen

Zuiniger met CO₂ omgaan in de teelt helpt om de afhankelijkheid van schaarse CO₂ te verminderen. Al waarschuwt WUR-onderzoeker Arie de Gelder om ervoor te waken dat CO₂-concentraties in de kas onder de buitenwaardes dalen, wat heel snel tot te grote opbrengstverliezen leidt. En bij CO₂-optimalisatie dient de gehele teeltstrategie hierop aangepast te worden, anders worden andere teeltfactoren de bottleneck voor een optimale opbrengst en kwaliteit.

B-mex ontwikkelde eerder al de ‘OCAP Optimaal’ rekentool, om aan de hand van kas- en gewasgegevens een kosteninzicht te geven in hoeverre ppm’s extra OCAP-CO₂ financiële meerwaarde bieden qua productie. Het is de bedoeling om de tool met de achterliggende rekenmodellen ook geschikt te maken voor bredere beslissingen over CO₂-optimalisatie, als project binnen het kader van het programma Kas als Energiebron.

Rekentool

Volgens Jeroen Boonekamp van B-mex is bij gebruikers van de rekentool al gebleken dat bij het opstarten van de belichting CO₂-dosering al sneller rendabel is dan vaak gedacht, en er in de praktijk pas later dan optimaal structureel mee wordt begonnen vanaf zon op. Er wordt naar gekeken om ‘OCAP Optimaal’ ook geschikt te maken als autonome regeling, die de klimaatcomputer – al dan niet na een handmatige goedkeuring door de teler – aanstuurt om kostenoptimaal CO₂ te doseren.

Joris Mulders van Delphy bevestigt dat extra CO₂ doseren best al vrij snel extra financiële winst oplevert, mits toegepast op geschikte uren qua voldoende aanbod van licht, temperatuur en verdampingsdruk. Hij geeft aan dat voor beslissingen over CO₂ in het lagere doseringsgebied rond 350 tot 500 ppm eigenlijk nauwkeuriger CO₂-meters gewenst zijn. Verder zijn deze vaak gekoppeld aan de meetbox, die bij tomaat bij de kop van de plant hangt, terwijl een positie tussen het gewas bij de actieve bladlagen effectiever is voor een optimale CO₂-bepaling en -aansturing.

Uit een inventarisatie onder een groep tomatentelers bleek dat de mogelijkheden in CO₂-gift tussen teeltbedrijven varieerden van 130 tot 260 kg capaciteit per hectare per uur. Bij de helft van de telers was het CO₂-verbruik onbekend, of ze wisten het niet in hun computer terug te vinden.