De GMO-regeling blijft de komende tien jaar bestaan, zo lees ik in de media.
In de dagelijkse praktijk zie ik GMO-verenigingen daarmee enorm worstelen. GMO eist confectie: voor iedereen dezelfde eisen. Producenten eisen een maatpak. Voorheen werd de verkoop en marketing overgelaten aan de afzetorganisaties. Die tijd is voor veel ondernemers voorbij. Marketing en verkoop zijn, terecht, een kernfunctie geworden binnen de bedrijven van de producenten. Wordt ook van alle kanten gestimuleerd. Ga zelf met de markt aan de gang! Banken stellen dit als eis bij financieringen. Dus wil je als ondernemer zelf invloed en zelf aan het stuur zitten.
Bestuurders van afzetorganisaties worstelen met de structuren. Het GMO-belang, het belang van de handelsactiviteit waar zoveel in is geïnvesteerd en dat nog lang niet het rendement heeft opgeleverd dat nodig is. Zie wat er afgelopen weken vanuit Fruitmasters aan berichten zijn verschenen. Maar niemand verwacht toch dat die ondernemers zich nog in een confectiepak laten naaien. Maar ja, een maatpak kunnen we hun niet geven!
De ondernemers hebben dezelfde worsteling. Een enkeling gooit GMO van zich af en kiest voor volledige vrijheid, maar dat is een kleine minderheid. Voor de rest geldt dat het confectiepak aan alle kanten knelt. Dat geeft vervolgens jeuk en striemen. En dus rollen de GMO-verenigingen en de ondernemers, als worstelaars in elkaar verstrengeld, over het canvas, wetend dat zij eigenlijk niet tegen elkaar maar samen de wedstrijd moeten spelen.
De huidige tijd vraagt om andere samenwerkingsmodellen. Niet één model maar verschillende modellen die naast elkaar bestaan. Partijen zullen er aan moeten wennen dat de rollen veranderen, dat de verhoudingen veranderen en dat (individuele) producenten een dominantere rol gaan spelen.