Westlandse ingenieurs voorop met revolutionaire led-cel

Dit puur Westlandse bedrijf vindt nu nog grotendeels zijn klanten in het buitenland, zeker als het gaat om vertical farming, ook wel AVF⁺ genaamd. De Nederlandse tuinder kijkt nog de kat uit de boom als het gaat om daglichtloos telen.

Greentechbeurs

Maar daar kan verandering in gaan komen. Op de komende Greentechbeurs in de Amsterdamse RAI exposeert het Lierse bedrijf het totale AVF-concept, maar ook zijn kleinere broertje: de junior. De AVF-junior is een kleine klimaatcel compleet geïntegreerd met luchtbehandeling en ledbelichting. Deze is gelijk aan zijn grotere broer met de daarbij behorende klimaat en irrigatie software.

_{Artikel gaat verder onder de tweet.}

Yes, the latest programme update for #GreenTech2018 is live for the Summit on June 11, the Trade Show from June 12-14 and the simultaneously occurring side event TOFF! Check out the updated programme here: https://t.co/n48gUiBI5E #horticulture pic.twitter.com/TV1hBINPNB

— GreenTech (@GreenTechRAI) 17 mei 2018

Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen

Met de junior kan iedere teler tegen een betaalbare investering gaan experimenteren of bepaalde opkweek van gewassen realiseren. Het concept is ontwikkeld met geld van de Topconsortia Kennis en Innovatie (TKI) via Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en van de provincie Zuid-Holland. Niet alleen individuele tuinders snappen dat het niet slim is om je voor deze ontwikkeling af te sluiten, ook de tuinbouwsector en de overheid willen de boot niet missen.

Investeerders uit allerlei branches

“De belangstelling voor het concept was er tot nu toe vooral bij allerlei investeerders”, zegt Ruud Jansen, techneut bij Artechno. “Uit allerlei landen en vanuit allerlei branches: groothandel, ICT, machinebouw en ja, ook telers. En nu ook telers uit de Nederlandse glastuinbouw.”

Artechno heeft zijn kennis voor het telen op water de afgelopen 7 jaar opgedaan met het zogenaamde deep-float systeem, wat in de normale tuinbouwkassen wordt toegepast voor telen van onder meer sla en andere bladgewassen, kruiden en Aziatische groenten. De kennis komt dus uit het zogenaamde hydroponic systeem vervolgt Jansen: “We wilden alles kunnen leveren dat met de teelt van sla op water in de kas te maken heeft, het volledig teeltproces tussen zaaien en oogsten in. Dus ook een spuitrobot, ook stand alone waterunits. En op een gegeven moment kwam er van een klant ook de vraag voor een onderzoekscel voor vertical farming.”

_{Artikel gaat verder onder de film.}

Geen mensenhanden meer

De klant wilde uiteindelijk een totaalconcept aangaande vertical farming wat over de gehele wereld moet worden uitgezet. Negenlaags teelt, een groot aantal bladgewassen, met een volledig geautomatiseerd en gerobotiseerd teeltoppervlakte in zowel de ontkiemcel als in de groeicellen. Ook aan het zaaien en het oogsten komt geen mensenhand meer te pas.

Teelt in groeicellen

Het toverwoord in dit vertical farm systeem is ‘modulair’. De teelt geschiedt in groeicellen, die in een aantal standaard afmetingen kunnen worden geleverd. Bij het eerste opgeleverde bedrijf gaat het om cellen van 7 meter hoog, 6 meter breed en 15 meter lang. Cellen die naast elkaar gezet kunnen worden om tot een teeltbedrijf van elke gewenste omvang aaneen te worden gesmeed.

“Dat maakt dit systeem makkelijk schaalbaar. Geschikt voor elke locatie en elk gebouw dat een investeerder voor de vertical farm op het oog heeft. En onze klimaat en irrigatiesystemen werken in elke omvang. De kleine cel die we in de aanbieding hebben is 5 bij 5 bij 5 meter, maar het teeltrecept is precies hetzelfde als voor de cellen van 7 bij 6 bij 15 meter.”

_{Artikel gaat verder onder de foto.}

Het aantal cellen kan naar believen worden uitgebreid. -Illustratie: Artechno

Menskracht pas voor oogst nodig

En een eindeloze massa van die cellen leidt dus niet tot een navenant omvangrijke arbeidsvraag. Ten eerste is het zaaien in trays volautomatisch. Daarna transporteert een robot de trays naar een vrij plekje op een van de lagen in de ontkiemcel. En als het juiste moment daar is transporteert de robot de tray verder naar de groeicel. Om een paar weken later naar de oogstruimte te worden gebracht. Pas voor het inpakken van het geoogste product zijn weer mensen nodig.

Die robot kan ook een andere, kleinere visionrobot (de ‘farmer’) de cellen in brengen. “Om niet in elke cel een afzonderlijk monitoringssysteem nodig te hebben is het handiger om sensoren en camera’s naar elke cel en naar elke aparte laag te kunnen brengen”, schetst Martin van Zanten, die bij Artechno de sales engineer is. “Dat houdt het concept ook weer schaalbaar en toegankelijk.”

De Westlandse mentaliteit

Dat het Artechno een Westlands bedrijf is helpt wel volgens Van Zanten en Jansen. De Westlandse kennis van teelttechniek is wereldwijd befaamd en de mentaliteit, de snelheid van denken en handelen en de manier waarop kennis wordt gedeeld en bijeengebracht tot de meest efficiënte oplossing, spreken allemaal in het voordeel van de tuinderszonen uit de Glazen Stad.

Ideaal klimaat voor kassen

Ondertussen staan hier dus nog steeds alleen maar kassen en nog geen enkele vertical farm. Begrijpelijk, want hier zijn de omstandigheden voor glazen kassen perfect. Een gematigd zeeklimaat, veel licht en relatief veel ruimte. Heel anders dus dan in een grootstedelijk gebied in Azië of Amerika of in een bloedheet woestijnklimaat als in het Midden Oosten.

Jansen: “Hier hebben we bovendien een unieke cultuur van tuinders die nu alles doen wat wij met ons modulaire teeltsysteem proberen te bereiken met mechatronica en robotica. Die tuinders kunnen heel veel op gevoel en met hun verstand van de plant en de teelttechniek. Maar in andere landen en werelddelen willen ze dat ook kunnen.”

_{Artikel gaat verder onder de foto.}

Martin van Zanten (links) en Ruud jansen: “Westlandse mentaliteit helpt wel.”

Tuinder niet zomaar overbodig

En dat zullen ze ook kunnen, met dit soort systemen. Maar volgens Jansen en Van Zanten wordt de tuinder niet overbodig. Voor heel veel teelten en op heel veel locaties zullen vertical farming naast de tuinbouwkassen een bestaansrecht krijgen.

Maar om de leidende rol in bedekte teelten te behouden is het zaak voor ook die glastuinders om kennis op te bouwen over allerlei vormen van vertical farming en daglichtloos telen. Die kennis wordt nu her en der op de wereld wel in de praktijk opgebouwd, bijvoorbeeld in Japan. Maar die kennis wordt ook meestal afgeschermd. Dat de eerste grote klant nog liever even anoniem blijft is niet ongebruikelijk in dit wereldje. De open kennisuitwisseling waar het Westland groot mee is geworden is in vertical farming in de 21ste eeuw zeker níét de standaard.

Samenwerking

Artechno echter werkt juist graag samen met partners, zoals ook het Westlandse bedrijf Gearbox, dat de vision-technieken combineert met kunstmatige intelligentie. “Dat weerspiegelt weer wel de Westlandse geest van samenwerking”, aldus Van Zanten.