Een btw-verlaging op groente en fruit en afschaffing van de vrijstelling van energiebelasting glastuinbouw zijn nodig voor echte vergroening.
Dat blijkt uit het rapport ’Tenminste houdbaar tot, bewegen naar een duurzaam voedselsysteem’. Het huidige stimuleringsbeleid van de landelijke overheid leidt tot niet genoeg prikkels voor duurzame productie. Het kabinet gaf daarom opdracht voor een Brede Maatschappelijke Heroverweging en stelde de werkgroep in, onder voorzitterschap van Hans van der Vlist. Die pleit nu voor meer beprijzen in plaats van dwingende regelgeving. Het rapport is een oriëntatie en staat nog ver af van een beleidsvoorstel.
Vleestax verlaagt btw agf
Om een echte transitie naar duurzame productie te bereiken, stelt de werkgroep, zijn aanpassingen nodig van boeren, banken, supermarkten en consumenten. Nu zijn de milieukosten van voedselproductie hoger dan de winkelprijzen. Dat moet veranderen. Zo moet de opbrengst van een vleestax gebruikt worden om groente en fruit goedkoper te maken. Die fiscale maatregel via een btw-verlaging kost volgens de onderzoekers € 160 miljoen per jaar.
Fiscale vrijstelling glastuinbouw
Voor de glastuinbouw rekent de werkgroep ook met een vérgaande maatregel. Zo is een afschaffing van het Verlaagd Tarief Energiebelasting glastuinbouw nodig, aldus het rapport. Het vrijstellen van energiebelasting draagt niet bij aan verduurzaming, stellen de onderzoekers. Daarvoor in de plaats moet een vlaktaks energiebelasting voor bedrijven komen. In het onderzoek wordt dat niet verder uitgewerkt. De afschaffing van de vrijstellingen moet structureel € 20 miljoen opleveren.
Ook een vergaande maatregel is het inzetten van Europese subsidies voor verduurzaming. Minimaal 50% van deze middelen zou besteed moeten worden aan verduurzaming, aldus het rapport. Het Europese subsidiemechanisme voor groente en fruit GMO heeft zo’n eis al in het programma opgenomen.
Overheid schiet zelf tekort
De belangrijkste taak voor de overheid is om duidelijkheid te geven over wat een duurzaam voedselsysteem inhoudt en wat de betekent voor bijvoorbeeld telers. Daarin schiet de overheid nu te kort, stelt de werkgroep. Ook is het huidige beleid teveel gericht op producenten via landbouwbeleid en via gezondheidsbeleid gericht op consumenten. Daarvoor moet een bredere benadering komen. Normeren en beprijzen moet meer ingezet worden in plaats van het via regelgeving beperken van milieudruk.