‘Weerrisico moet betaald worden’

Afgelopen april was de koudste aprilmaand in 35 jaar. Ik was eind april een aantal dagen op fietskampeervakantie en heb het geweten.

Overdag was het nog prima vertoeven met de felle zon op het gezicht en de koude noordenwind op de rug, maar ’s nachts was het nogal frisjes in de tent. En dan druk ik het nog zacht uit. Eenmaal thuis waardeerde ik des te meer de luxe van een comfortabele matras en een warm dekbed. Tevens groeide mijn (natuurlijk al grote) waardering voor telers, die continu met de elementen der natuur moeten dealen.

Weersomstandigheden

Naast figuurlijke waardering zou er ook in letterlijke zin waardering moeten zijn voor het werken met risicovolle weersomstandigheden. Nu betalen we meestal wel (wat) meer voor onze groenten en fruit als er schaarste is door ongunstig weer. Maar eigenlijk zou het werken met deze grote risico’s meer structureel beter beloond moeten worden. Helaas is daar nauwelijks sprake van in de land- en tuinbouw, omdat er meestal genoeg van alles is. Dus kunnen telers niets anders doen dan zelf hun gewassen wapenen tegen droogte, vorst, overvloedige regenval, hagelbuien enzovoort.

Beheersen van weerrisico‘s

Veel van de financieringsaanvragen, die we als bank krijgen hangen ook samen met het beheersen van weersrisico’s, zoals hagelnetten of overkappingen voor de fruitteelt. Risicobeheersing is een goede zaak. Maar deze maatregelen moeten wel terugverdiend kunnen worden. Als afnemers hier niet voor willen betalen zouden we ons af kunnen vragen of het dan wel zin heeft.

Gelukkig zijn er wel partijen die inzien dat het geld kost om risico’s te beheersen. We zien al supermarkten die bereid zijn meer te betalen voor sla, die in Nederlandse kassen geteeld wordt in plaats van in de Spaanse vollegrond. En er zijn afzetpartijen die telers ondersteunen met de aanplant van een nieuw appelras met hagelnetten.

Het is eigenlijk niet meer dan logisch dat de afnemer hier aan meebetaalt. Deze profiteert immers van het meer voorspelbare aanbod en vaak hogere kwaliteit.

Meebetalen

Dus als extreem weer het nieuwe normaal wordt, dan zouden hogere productprijzen óf het meebetalen aan risico-beheersende maatregelen dat ook moeten zijn. Misschien iets dat telers keer op keer aan hun afnemers duidelijk moeten maken, net zoals ze aan omwonenden keer op keer moeten uitleggen waarom die lelijke overkapping of dat plastic noodzaak is.