‘We telen op de huisverkoopmanier’

Wat wist Gijs van Herk nou van huisverkoop, toen hij twaalf jaar geleden zijn ijsbergsla inwisselde voor aardbeien. “Helemaal niets”, zegt hij zelf. Dat kostte hem prompt een paar klanten. Sindsdien is er veel veranderd: “Smaak en kwaliteit, daar draait het om.”

Toen Gijs van Herk nog ijsbergsla teelde, kwam er af en toe een verdwaalde klant langs. Dat is radicaal veranderd. Sinds hij die sla inwisselde voor aardbeien, staat de verkoopruimte van zijn bedrijf ‘Bestfresh’ in Heinenoord regelmatig vol met kopers­publiek voor een bakje aardbeien, kersen of frambozen. “Ik wist 12 jaar geleden echt niet dat het balletje die kant uit zou gaan rollen.”

Kwartje

Dat zijn 120 hectare ijsbergsla een aflopende zaak was, was indertijd wel helder. Van de vijf grootafnemers aan wie Van Herk zijn sla verkocht, haakten er drie af. Zie daar dan maar eens in een overvolle markt vervangers voor te vinden. Dat ging hem niet worden.

Het plan was om te beginnen met aardbeien: een kas – van 3000 vierkante meter – stond er al, en de sla-af­nemers wilden die aardbeien wel afzetten. De aftrap was met een verse teelt met het ras Elsanta.

Toevallig was de Hoekse Waard dat voorjaar ook ‘Kom in de Kas’-regio. Dat Van Herk er in dat eerste teeltjaar niet aan meedeed, mocht de pret niet drukken. Het publiek wist zijn kas toch wel te vinden: om rond te kijken, én om te kopen. “Dat ze ook aardbeien wilden, kwam aanvankelijk niet in me op. Nadat de eerste vijf bezoekers met lege handen waren vertrokken, viel het kwartje. De zesde bezoeker was onze eerste klant.” Het daarop volgende jaar ging er een definitieve streep door de teelt van ijsbergsla.

Seizoensrond planmatig

Een beetje huisverkoop, en de rest naar de groothandel, dat was indertijd het idee. “Dat is nog steeds zo, maar het aandeel huisverkoop is veel groter geworden”. En er kwamen afnemers bij, waaronder enkele groentenspeciaalzaken (‘zeg nooit groenteboer’), twee lokale supermarkten en ‘vers van de boer’ groothandel Willem & Drees.

“We telen nu 18.000 vierkante meter aardbeien, onder glas en op stellingen, maar wél op de huisverkoopmanier. Dat is wel anders dan op de gangbare manier telen. Smaak en kwaliteit, daar draait het om. ‘Aardbeien van de boer’ mogen nooit fout zijn. En we moeten het hele seizoen aanbod hebben, en op alle feestdagen pieken.” Het sleutelwoord is ‘plannen’. “Dat is best een toer. Je moet zorgen voor overlap tussen de teelten en voor voldoende areaal. En je moet wat geluk hebben. In 2013 vroren de stellingaardbeien twee keer kapot.

De eerste vruchten in het voorjaar zijn van het ras Clery in een planting van begin december, gevolgd door de tweede oogst van het ras Elsanta in een doorteelt. Daarna volgen vier stellingteelten met Sonata. Vier jaar geleden werd het doordragende ras Eves Delight binnengehaald, om eventuele productiegaten op te vangen. “Super smakend, maar verder geen succes vanwege de tripsgevoeligheid en de zaderige vruchten. Net schuurpapier.” Eves Delight werd vorig jaar vervangen door Capri. “Best gevaarlijk, want de smaakbeleving kan anders zijn dan van Sonata of Elsanta. Capri moet je per se enorm rijp plukken, dán zijn ze lekker.”

Pitten spugen

Rechtstreeks bij de boer vandaan, local for local, streekproducten, producten uit de streek. “Daar schuilt ook een gevaar in”, signaleert Van Herk. Je wilt niet dat het dezelfde kant uitgaat als met productkeurmerken waarvan niemand meer weet wat ze betekenen.” Hij vervolgt: ‘We hebben het voordeel dat onze klanten zien waar ons fruit groeit.”

Ook belangrijk: in beeld blijven: met een website en met activiteiten. Op Hemelvaart is er de ‘Toer langs de Boer’, met 8 à 9 agrarische collega’s in de Hoekse Waard, goed voor zo’n 5.000 geïnteresseerden. Bestfresh organiseert daarnaast jaarlijks een kersenfeest annex kampioenschap kersenpitten spugen, de voorbije zomer eveneens met 5.000 bezoekers. “Dat loopt fenomenaal. Je kunt laten zien wat je teelt, hoe het smaakt, en dat het gewoon te koop is.”