Drie droge jaren achter elkaar hebben de waterschappen wakker geschud. Om water vast te houden, zijn drastische ruimtelijke ingrepen nodig, vinden bestuurders van waterschappen.
“Nederland was al kampioen dijkenbouwer, nu moeten we kampioen water vasthouden worden.” Dat zei Cora van Nieuwenhuizen, minister van I&W, in een bijdrage aan een online discussiebijeenkomst van de Unie van Waterschappen.
Water vasthouden is hét nieuwe grote thema in waterschapsland, na drie droge zomers op rij. Nederland heeft snel lessen weten te trekken uit de afgelopen droge zomers, maar is nog lang niet klaar voor een toekomst met structurele droogteproblemen, vinden waterschapsbestuurders. Water vasthouden met behoud van veiligheid, dat is de uitdaging in het waterbeheer.
De urgentie blijft. Extremen worden het probleem; droogte én piekbuien
Rogier van der Sande, voorzitter Unie van Waterschappen: ‘Dit jaar hebben we het goed gedaan, er is geleerd van vorige jaren. Maar de urgentie blijft. Extremen worden ons probleem; droogte én piekbuien.’ Kees Jan de Vet, dijkgraaf van waterschap Brabantse Delta, kan dat beamen. Zijn waterschap heeft de handen vol aan de droogte, maar tegelijk liggen er nog schadedossiers van momenten dat er juist te veel water was.
Grondwater
Voor oppervlaktewater is er van alles geregeld, voor grondwatergebruik veel minder, blijkt tijdens de bijeenkomst. De Vet van Brabantse Delta: “Ons instrumentarium is niet meer toereikend. We kunnen onttrekkingsverboden voor oppervlaktewater instellen. Maar de volgende dag worden er al nieuwe grondwaterputten geslagen.”
Tanja Klip, dijkgraaf Vallei en Veluwe beaamt de urgentie van beter grondwaterbeleid: ‘Dit jaar was er bij ons al op 18 mei een beregeningsverbod uit oppervlaktewater, vorig jaar was dat begin juni, in 2018 in juli. Het wordt dus steeds eerder nodig.”
We moeten steviger afspraken maken over de ruimtelijke indeling van Nederland
Volgens Klip is het grondwater ‘van ons allemaal’ en dat niet alleen: ook van toekomstige generaties. “We moeten een veel betere balans vinden tussen beschermen en benutten.” Daar zijn we nog niet klaar voor, stelt zij met anderen vast. “Er is bestuurlijke moed nodig want gebieden moeten anders ingericht. Niet meer: peil volgt functie, maar functie volgt peil.”
Nederland op de schop
Dijkgraaf Dirk-Siert Schoonman van Drents Overijsselse Delta, tevens portefeuillehouder droogte in de Unie stelt vast dat na 2018 met succes korte termijn maatregelen zijn genomen. “De haarvaten van het watersysteem hebben we al anders ingericht zodat water langer vastgehouden wordt. De acceptatiegraad is ook omhoog gegaan om water vast te houden voor droge periodes. Maar de fundamentele discussie moet nog gevoerd worden. We moeten steviger afspraken maken over de ruimtelijke indeling van Nederland. We hebben het over een herinrichting van het land.”
Door de toenemende droogte maakt bijna de helft van de Nederlands zich zorgen over problemen door watertekorten. Gelukkig groeit ook de bereidheid om zelf iets te doen om schade te beperken: de regenton en meer groen in de tuin zijn populair! https://t.co/rlizyhv8oC
— Dirk-Siert Schoonman (@DirkSiert) July 22, 2020
