Wat zijn kansen van mestvergisting bij kassen?

Mestvergisting bij een glastuinbouwbedrijf, het lijkt zeer kansrijk. Toch stuurt overheidsbeleid niet echt aan op levering van warmte en CO₂ uit deze opkomende mestverwerkingstak.

Mestvergisting is in opkomst op veebedrijven en gezamenlijke grotere installaties. Gedreven door mestbeleid, maar ook door stikstof- en broeikasgasregels, investeren veehouders in deze techniek, waarbij uit mest biogas wordt gewonnen. Een veehouder kan het biogas opwaarderen zodat deze het net op kan als groen gas. Bij dat opwaarderen komt CO₂ vrij. Het groene gas is geschikt voor wkk, maar dat kan ook gelden voor biogas. In theorie is CO₂ af te vangen. Wat zijn de kansen voor de glastuinbouw?

Telers zoeken mest

Een glasgroenteteler in een klein glasgebied is met een veehouder in gesprek over de vestiging van een mestvergister bij zijn kas en die van de buurman. Er zijn verkennende gesprekken gevoerd tot dusver, waarbij de haalbaarheid wordt onderzocht, vertelt hij voorkeur anoniem. “De veehouders kunnen vergisting gezamenlijk doen, maar ook zelf op kleine schaal en dan het groene gas het net op drukken. Ik heb begrepen dat ze door subsidie hiervoor € 1,40 kunnen krijgen. Bij een vergister op ons glasgebied kunnen wij warmte goed gebruiken, omdat er geen perspectief is op aardwarmte.”

Joan van den Heuvel is projectleider energie bij DLV Advies. Hij ziet ook meer aandacht bij glastuinders voor mestvergisting. Het is nog aftasten, zegt hij ook. “’Er zijn in Nederland volop monomestvergisters en clusters van vergisters in ontwikkeling waarbij biogas geproduceerd wordt. Het is de vraag of het omzetten van het biogas naar warmte, stroom en CO₂ naar een tuinder financieel de beste businesscase geeft voor de exploitant van een vergister. De huidige regelingen, zoals SDE en de bijmengverplichting, sturen met name naar productie van groengas. Mestvergisting heeft kansen maar het is nog aftasten wat de beste optie is om hier een combinatie te maken met tuinders.”

Subsidie verhoogd

Van den Heuvel bedoelt dat het terugleveren van groen gas op het aardgasnet aantrekkelijk wordt gemaakt door regelgeving. Na een noodkreet van provincie Overijssel dat kleine vergistingsinstallaties door SDE-tarieven onaantrekkelijk werden, zijn de tarieven aangepast. Het is nu gewoon goed rond te rekenen voor boeren. Dat stimuleren komt ook voort uit mogelijke bijmengverplichtingen voor Nederland. De Europese Unie eist dat aardgas moet worden bijgemengd met groen gas om de CO₂-reductiedoelen te behalen. Om daarop te sturen, is de subsidie op de productie van groen gas stevig opgeschroefd.

Om biogas op te waarderen tot aardgaskwaliteit is wel een fikse investering nodig in een opwaardeerinstallatie. Die investering is prijzig, maar in een cluster van meerdere ondernemers kunnen de kosten hiervan worden gedeeld.

Ook provincies gaan de kansen zien voor glastuinbouw. De provincie Drenthe benoemde recent glastuinbouwgebieden en bedrijventerreinen als voorkeurlocaties voor ontwikkeling van grote mestvergistingsinstallaties. Greenport Noord noemt dat in theorie een interessante ontwikkeling voor warmtenetten.

Plan grote vergistingsinstallatie Deurne

In Brabant is een groot mestvergistingsproject in onderzoek om glasgebied Deurne alsnog van de grond te krijgen. Dat gebied kan alleen ontwikkeld worden met duurzame warmte. Mestvergistingsclusters met mest van 24 varkenshouderijen en 14 melkveehouderijen zijn al doorgerekend. Er zitten voordelen aan plaatsing op een glastuinbouwgebied, maar deze clusters zijn lang niet groot genoeg voor de hele warmtevoorziening. Wel adviseert onderzoeksbureau Royal Haskoning aan de provincie Noord-Brabant om de vergunningverlening te versoepelen voor grotere installaties en clusters actief te stimuleren en daar ook glastuinbouw bij te betrekken.