Wat met mest kan, kan ook met CO2

De zuivelsector zit in de problemen vanwege de mestproductie. Voor de glastuinbouw dreigt een vergelijkbare situatie met CO2.

De zuivelsector verkeert nog steeds in een shock. De Europese Commissie veegde in oktober het wetsvoorstel van staatssecretaris Martijn van Dam van tafel om de mestproductie te beteugelen. Volgens Brussel is invoering van fosfaatrechten een vorm van staatssteun. Een lidstaat mag een dergelijk systeem niet inzetten om milieudoelen te halen.

Indivueel belang botst met sectorbelang

De zuivel moet dus iets anders bedenken om onder het mestplafond te blijven. Hoe krijgt je nu iedereen mee in dit traject? Daar waar op de korte termijn individueel belang botst met sectorbelang.

Hier komt een interessante vergelijking met de tuinbouw in beeld. De glastuinbouw staat voor een beperking van de CO₂-uitstoot tot 4,16 megaton in 2030, 36% minder dan in het referentiejaar 2005. Ieder moet zijn deel voor rekening nemen. Het gros wil ook wel, maar hoe neem je nu de ‘achterblijvers’ mee? Tuinders die om uiteenlopende redenen op eigen initiatief het gasverbruik niet verminderen.

Algemeen verbindend verklaren

De Tweede Kamer debatteerde vorige week tot de vroege ochtend over het zuivelplan. De aanpak doet iedereen pijn, óók de veehouders die zelf niet bijdragen aan de ‘overproductie’. De staatssecretaris moet uiteindelijk het hele plan algemeen verbindend verklaren, want duidelijk is dat de zuivelsector de maatregelen op eigen kracht niet kan afdwingen. Van Dam heeft dit ook min of meer toegezegd.

De staatssecretaris gaat hierin duidelijk verder dan zijn baas, minister Henk Kamp. Kamp wil het glastuinbouwplan om die CO₂-doelstelling niet algemeen verbindend verklaren. Hij meent dat dit botst met de Europese regels. Opmerkelijk, ambtenaren van hetzelfde departement oordelen in de zuivel kennelijk anders. Dit is op zijn minst vreemd.

Heffing op elke kuub gas dreigt

En daar waar in de melkveehouderij mee wordt geschermd – er dreigt een inkrimping met 480.000 koeien – staat in de glastuinbouw ook het een en ander op het spel. Een heffing op elke kuub gas dreigt. Wie zijn klimaatdoelstelling niet haalt, verliest ook de politieke goodwill. We moeten er toch niet aan denken om het verlaagde energiebelastingstarief te verliezen.

Het heeft hier geen zin te mijmeren over terugkeer van productschappen. Minister Kamp moet het Energiebesparingssysteem Glastuinbouw omarmen. Écht omarmen betekent algemeen verbindend verklaren.