‘Wat is ‘groente en fruit’?’

Eindelijk wordt de btw op groente en fruit dan toch afgeschaft. Met als doel de gezonde keuze te stimuleren. Maar … het gaat nog even duren. Eerst moet een commissie uit gaan zoeken wat er allemaal wel en niet onder de term ‘groente en fruit’ mag vallen.

Dit om te voorkomen dat Unilever zal claimen dat de btw op een pak Unox-groentesoep (12% groenten) ook (gedeeltelijk) afgeschaft moet worden. En wat te denken van een AH-maaltijdsalade met bijna 50% groenten? En alle vormen van verwerkte groenten en fruit: puree, moes, smoothies en sappen? Deze bestaan vaak voor 100% uit groenten en fruit, maar zijn wel bewerkt. En diepvriesgroenten? De commissie zal pas ergens in 2024 uitspraak doen.

Positieve impact op de gezondheid

Hierop vooruitlopend wil ik alvast een paar suggesties doen. Het is mijns inziens niet zozeer van belang of het product wel of niet onder de definitie groente/fruit valt, maar of het een positieve impact heeft op de gezondheid. Mensen die veel groente en fruit eten, leven gemiddeld langer en in een betere gezondheid dan mensen die weinig groente en fruit eten. Hoe dat komt, is nog grotendeels een raadsel.

Het maakt hierbij niet uit welke groente of fruit gegeten worden en hoe deze in de thuissituatie zijn bereid. Waarschijnlijk is een combinatie van factoren verantwoordelijk voor het gezondheidsbevorderende effect. Groente en fruit bevatten een aantal positieve elementen (essentiële vitaminen, mineralen, vezels en veel water), maar vooral weinig negatieve elementen zoals zout en verzadigd vet. Ook moet je kauwen om ze binnen te krijgen en dat draagt wellicht ook bij aan de gunstige werking.

Voor een scala aan bewerkte groente- en fruitproducten (smoothies, puree, sappen) is een gezondheidsbevorderend effect echter nooit duidelijk aangetoond. Het afschaffen van de btw op groenten en fruit kost de staat ongeveer € 1 miljard per jaar. We willen dit geld dus wel goed besteden en er op termijn gezondheidswinst (en gereduceerde zorgkosten) voor terugkrijgen.

De btw mag dus alleen omlaag op producten met bewezen positieve impact op de gezondheid

De btw mag dus alleen omlaag op producten met bewezen positieve impact op de gezondheid. Dan denk ik dus dat de uitkomst simpel is: alle verse groente en fruit en MINIMAAL verwerkte producten ZONDER toevoegingen (voorgesneden, voorgekookt, eventueel diepvries en gedroogd) worden vrijgesteld van btw. De rest, inclusief puree, smoothies en samengestelde producten met groente en fruit, blijft btw-plichtig. Ben benieuwd waar de commissie in 2024 mee komt.