Waar blijft Blekers goede beleid?

In het kabinet Rutte moet de land- en tuinbouw het voor het eerst doen met slechts een staatssecretaris. Maar Henk Bleker maakt het bonter dan ooit een landbouwminister hem voordeed. Terwijl de rol van Maxime Verhagen lijkt uitgespeeld. Tekst: Ton van der Scheer

Zijn vorige week door nota bene het blad Story wereldkundig gemaakte relatie met de 26-jarige NRC-journaliste Barbara Rijlaarsdam zorgde ervoor dat Henk Bleker nog populairder werd op Twitter dan hij al was. Maar wat het doet voor zijn geloofwaardigheid als CDA-politicus en potentiële partijleider, dat is niet zo moeilijk in te vullen. Ook al liet hij woensdag, bepaald ongeknakt door alle lacherigheid die er over hem heen is gestort, weten beschikbaar te zijn omdat hij niet werkeloos wil toezien als de CDA-kar in de modder vastloopt.

Geliefd
Bij boeren en tuinders blijft hij, misschien wel mede om deze uitgesprokenheid, onverminderd geliefd. Bleker posteert zich als staatssecretaris nu alweer anderhalf jaar consequent vierkant achter de agrarisch ondernemers. Voor de tuinders die waren getroffen door de Ehec-crisis liep hij zich het vuur uit de sloffen: naar Brussel om een betere compensatieregeling te bepleiten, naar Moskou om eigenhandig de grens voor Nederlands product weer open te gooien, en naar Hilversum om dag in dag uit uit te leggen dat de Nederlandse tuinders hun zaakjes goed voor elkaar hebben en het Nederlands product veilig was en is.

Carrière
Het waren juist die optredens in Hilversum die de nu 58-jarige Groninger vanaf 2010 zijn plotselinge faam bezorgden. Tot dan toe was de politicoloog en jurist het best bewaarde geheim van zijn provincie. Na zijn geld te hebben verdiend als ambtenaar bij Binnenlandse Zaken en wetenschappelijk medewerker aan de Rijksuniversiteit Groningen, werd hij namens het CDA in 1999 provinciebestuurder, in niet de meest ingewikkelde, noch de best florerende provincie van het land. Maar als interim-voorzitter van een partij in problemen kwam hij vorig jaar zowaar nuchter, onverzettelijk én met een vleugje humor uit de hoek tegenover kritische journalisten die maar wat graag wilden dansen op het graf van het CDA. Het maakte hem tot een graag geziene gast bij Matthijs van Nieuwkerk en Pauw & Witteman.

Charme en briefjes
Die status wist hij wonderwel te handhaven, zelfs als staatssecretaris met de voor de media doorgaans saaie portefeuille Landbouw. Zou een oudere Groninger met pony’s dan plots vanuit het nieuws de agrarische sector sexy weten te maken? Wederom bij Pauw & Witteman beging hij vervolgens echter ook één van die mediablunders die Bleker met zijn noordelijk aplomb maken kan door uitgeprocedeerd asielzoeker Mauro live een briefje toe te schuiven waarin hij hem uitnodigde mee te gaan naar PSV-Twente. Mauro’s ontnuchterende antwoord: “Mooi niet”. Eerder al bemerkte Bleker bij Paul de Leeuw dat er grenzen zijn aan de manier waarop hij de media kan bespelen. De op de hele land- en tuinbouw afstralende charme van Bleker dreigt nu langzamerhand in zijn nadeell te gaan werken.

Topsector
Beleidstechnisch blinkt Bleker nog niet echt uit. Na zijn veel maatschappelijke weerstand oproepend gemanoeuvreer rond natuur, megastallen en mest, zou de tuinbouw bijna blij moeten zijn dat hij zich nog weinig met groente, fruit en bloemen heeft beziggehouden. Die rol was voor partijgenoot Maxime Verhagen weggelegd. Verhagen is als minister Blekers directe meerdere. Samen hebben de CDA’ers vorig jaar de tuinbouw gepromoveerd tot een van de negen economische topsectoren. Verhagen heeft inmiddels laten weten niet beschikbaar te zijn als lijsttrekker bij de volgende verkiezingen.

Nieuwe koers
Het effent de weg naar een iets minder rechtse koers, wat vrijwel zeker gelijkstaat aan een iets minder ondernemersvriendelijke koers dan het CDA nu vaart. Maar ook los van die andere koers zal het met de verknochtheid van de boeren en tuinders met het CDA afgelopen zijn: de sector kan zich niet blijven blindstaren op een partij die in de peilingen nog maar 7,3 procent van de stemmen haalt. Ook al is het nu nog steeds overduidelijk de tuinbouwvriendelijkste partij.

Ademruimte
Verhagen is bezig aan zijn eindsprint. Waar Bleker mee bezig is, dat zal wat de tuinbouw betreft nog moeten blijken. De laatste keer dat er een fikse saneringsregeling voor de glastuinbouw kwam, kwam die uit de koker van VVD-minister Jozias van Aartsen. Het is nu de beurt aan twee CDA-bewindslieden om een topsector weer ademruimte te verschaffen.