De VVD in de Tweede Kamer heeft grote twijfels bij het nut van de pilot voor eerlijke handel, die in de voedselketen is opgezet.
Woordvoerder Bart de Liefde zegt dat niet meer dan 0,1 procent van de boeren meedoet aan de pilot. Volgens hem neemt LTO Nederland het project niet serieus en lijkt het erop dat de landbouworganisatie erop aanstuurt dat er wetgeving komt.
De Liefde probeerde de staatssecretaris Sharon Dijksma (Economische Zaken) de toezegging te ontlokken dat ze geen wet zal maken, om de positie van primaire producenten te beschermen. Dijksma noemde de geringe deelname van de kant van boeren en tuinders “een enorme gemiste kans”.
Boeren kunnen binnen de pilot klagen over naar hun idee oneerlijke handelspraktijken, waarbij ketenpartijen bij voorbeeld achteraf eenzijdig de prijzen verlagen. “Boeren moeten meedoen”, aldus Dijksma. “Anders komt er nooit bewijs van oneerlijke praktijken. Aan de andere kant zie ik wel de voorbeelden dat het gebeurt.”
In reactie op GroenLinks-Kamerlid Jesse Klaver zei Dijksma dat er mogelijk afspraken in Europees verband moeten worden gemaakt om de marktmacht van alle partijen in evenwicht te brengen. Dijksma wil daar later op terug komen, als een rapport van de Autoriteit Consument en Markt over de totstandkoming van prijzen in de voedselketen klaar is.
SP-Kamerlid Eric Smaling opperde dat het bedrijfsleven en de overheid een voedselakkoord zouden kunnen sluiten, analoog aan het sociaal akkoord en het energieakkoord, waarin doelstellingen van beleid worden vastgelegd. Staatssecretaris Dijksma beloofde op het idee terug te komen in de reactie die het kabinet gaat geven over het rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid over een nieuw voedselbeleid.