Vrije markt: goede prijzen maar nooit voor iedereen

Vorige week had ik een etentje met een handelaar die ooit was begonnen als tuinder. Hij had er duidelijk zin in …

“Tuinders die zich hebben ontwikkeld als serviceproviders hebben in de keten een sterkere positie dan de handel.”



“Hoe bedoel je?”



“Vroeger kon je een retailer goed bedienen als je specialist was in hoofdproducten. Nu is die retailer op zoek naar een totaalpakket voor de laagste prijs en naar producten die toegevoegde waarde leveren. Ik vecht met collega-handelshuizen vooral om schapruimte bij Europese supermarkten. Om omzet te behouden gaat iedereen steeds verder. De serviceproviders lopen veel minder risico door afzetgaranties en extra marge voor toegevoegde waarde.”



“De vrije markt kan dus ook tot goede prijzen leiden voor tuinders?”



“Natuurlijk. Alleen nooit voor iedereen. De versketen is niet efficiënt ingericht. Helaas is het verdienmodel van de supermarkten gebaseerd op die inefficiency.”



Goede bedoelingen van politici



“Kan de politiek helpen?”



“Dacht het niet. Er zijn mensen die goed zijn in theorieën en er zijn mensen die de consequenties aanvaarden van wat ze zelf bedenken. Politici behoren duidelijk tot de eerste categorie. Ik heb weer een aantal ideeën gehoord waaruit blijkt hoe ver politici van de praktijk afstaan.”



“Zoals?”

“De retailverplichten om boeren en tuinders kostendekkend te betalen. Ik zag een tweet voorbijkomen waarin het gebrek aan realiteitszin kort en bondig door een tuinder werd samengevat met de quote ‘ik denk dat ik mijn kostprijs ga verhogen’.”

“En een eerlijke boterham voor boeren en tuinders door een voedselscheidsrechter?” “Wat denk je dat tuinders gaan doen? Zo snel mogelijk hun productie verhogen of de kostprijs verlagen. Lijkt me geen oplossing voor een verzadigde markt.”



“En de btw verlagen op groenten en fruit?”



“Voor welk probleem is dat nu weer een oplossing? Groenten en fruit worden in Nederland juist veel te goedkoop verkocht.”



“Het meest opportunistische idee vind ik het pleidooi voor een terugkeer van het ministerie van Landbouw. Nota bene door dezelfde politici die destijds het ministerie hebben opgeheven. Denk eerst na over je strategie voordat je in de actiemodus schiet en een nieuwe structuur gaat optuigen. Deze voorstellen vallen in de categorie goed bedoeld. En zoals ze bij jullie in Amsterdam zeggen ‘met goede bedoelingen kun je de grachten dempen’.



“Laten we beginnen met goed om ons heen te kijken. In Duitsland betaal je als ondernemer bijvoorbeeld de helft van je belastingen aan de lokale overheid. Dat werkt zeer prettig als je wilt uitbreiden. De ambtenaren hebben er belang bij om ondernemers te helpen en burgers ook. Je kunt je voorstellen dat een vergunning dan snel is geregeld. Laat de politiek zich met politiek bezighouden en wij met de markt. In verkiezingstijd lijken politici idealisten maar na de verkiezingen veranderen ze gewoon weer in opportunisten.” •