Voedseltransitie begint vaak klein

Dat de oplossing groots en spectaculair moet zijn, is een misvatting, vertelt demissionair minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit de gasten aan het begin van het pitchevent. Het begint, zegt ze, vaak klein: met een idee of een ontmoeting, met mensen die bij elkaar gaan zitten en hun oude vanzelfsprekendheden onder de loep nemen, bedenken hoe ze het over een nieuwe boeg kunnen gooien.

Dat sluit perfect aan bij de woorden van Wim Nobel, directeur Coöperatieve Rabobank in deze regio en gastheer. Want, zegt hij: waar verschillende partijen – consumenten, retailers, boeren, telers, overheden – samen naar oplossingen zoeken, dáár ontstaan mooie dingen. “Juist die kleine, lokale initiatieven vormen samen een grote druppel.”

Oplossingen voor het voedselprobleem

Aan het expertpanel van de avond de taak om tips te geven en gerichte vragen te stellen aan de drie gepitchte oplossingen voor het voedselprobleem. Joris Lohman is mede-oprichter van Food Hub, dat onder meer bedrijven en overheden adviseert om ‘de veranderende wereld van voedsel en landbouw beter te begrijpen’. Hij let vooral op de langetermijnvisie van de pitchers, kondigt hij aan.

Alain Cracau is Directeur Rabo Groen Bank en Hoofd Duurzame Transities Bedrijven. “Duurzaamheid is geen definitie”, zegt hij. “Het is een werkwoord.” Cracau zegt vooral te zullen letten op de bereidheid tot samenwerken. “Kijk je slim om je heen, gebruik je de omstandigheden?”

_{Tekst gaat door onder de foto}

De deelnemers aan de Rabo Food Forward Track in De regio Bollenstreek, Katwijk, Leiden, Haaglanden, Delft, Oost- en Westland vertelden over hun oplossingen voor het voedselprobleem. – Foto: Rabobank

Uitdagingen

Zoals elke regio heeft ook De regio Bollenstreek, Katwijk, Leiden, Haaglanden, Delft, Oost- en Westland haar eigen specifieke uitdagingen. Dit gebied is dichtbevolkt, met veel dorpen en steden op korte afstand van elkaar. Concreet betekent dit onder meer dat er relatief veel winkels en horeca en weinig grootschalige voedselproducenten zijn. Economisch gezien zijn glastuinbouw en technische innovatie de belangrijkste pijlers, naast, uiteraard, de bollenvelden.

Hoe kan deze regio zich onderscheiden? Op het gebied van de energietransitie, bijvoorbeeld. Die speelt weliswaar overal, maar de verstedelijking maakt oplossingen mogelijk die elders niet kunnen. Ook heeft de streek een groot innovatiepotentieel op het gebied van voeding en preventieve zorg; bedrijfsleven, zorginstellingen en universiteiten werken intensief samen. En ten slotte hebben al die steden en dorpen relatief jonge bewoners die elkaar vaak niet kennen. Hoe de sociale cohesie tussen stad en platteland te versterken?

Streekkantine

Nou, met de Streekkantine bijvoorbeeld. Als het aan initiatiefnemer en cateraar Robin van der Schuyt ligt, die de eerste pitch houdt, kan er binnenkort op een fysieke locatie geproefd, geleerd en gewinkeld worden. Van der Schuyt werkt samen met Rechtstreex, dat voedselpakketten met lokale producten samenstelt en levert.

Joris Lohman complimenteert Van der Schuyt met die samenwerking – de logistiek heeft hij dus al op orde. Maar hoe wil de cateraar de consument, die gewend is aan gemak en aan werelds eten, aan de streekproducten krijgen, vraagt Alain Cracau? Ook daar heeft Van der Schuyt over nagedacht. “Als je spinazie op twintig manieren bereidt en die allemaal laat proeven, zit er voor iedereen iets lekkers bij.”

Schoolmoestuin

De tweede pitch is van Annette ter Haar. Zij is directeur van een Daltonschool waar de kinderen een schoolmoestuin bewerken. Zo leren ze groenten eten die ze vaak nog nooit eerder hebben gehad. Ze proeven peultjes, maken rabarbersap en eten voor het eerst bosaardbeien. Kinderen zouden volgens Ter Haar de perfecte ambassadeurs zijn om andere kinderen te enthousiasmeren voor gezond en duurzaam eten. Dit onder meer door rondleidingen te geven, op de boerderij of door de kas van hun ouders bijvoorbeeld, en te vloggen.

Hiervoor heeft Annette met haar Food Forward team Groen Doen op Pad bedacht. Een online platform waar deze community voor kinderen kan worden opgebouwd. Beide juryleden zien mogelijkheden. Cracau stelt een kritische vraag: wat te doen als kinderen naar de middelbare school gaan en andere belangstellingen krijgen? Goede vraag, zegt Ter Haar – dat is een aandachtspunt.

Green Business Model Canvas

Als laatste is Laurens Bierens aan het woord. Het team dat hij vertegenwoordigt, wil het voor ondernemers gemakkelijker maken om hun bedrijfsvoering te verduurzamen met een nieuwe versie van het Business Model Canvas – een bekend hulpmiddel voor het in kaart brengen, of aanpassen, van een organisatie. Veel ondernemers maken hun keuzes op economische gronden en kijken dán wat er duurzamer en gezonder kan. Terwijl, zegt hij: dat zou meteen al geïntegreerd moeten zijn.

Een Green Business Model Canvas dus, waarmee adviseurs mkb’ers kunnen helpen hun bedrijf duurzamer te maken. Op naar een wereld waarin dát de fabrieksinstelling is, waarin er maar één Business Model Canvas is: de groene. Of, zoals Alain Cracau zegt: “Groen moet het nieuwe normaal worden.”

Complimenten

Terwijl de stemmen worden uitgebracht, deelt Wim Nobel complimenten uit voor alle pitches en prijst hij de creativiteit en het enthousiasme van de deelnemers. Ze zijn allemaal winnaars, benadrukt hij. Nobel zegt zich erop te verheugen om met zijn dochters bij de boer te gaan kijken en krijgt zin in boodschappen doen en eten bij de Streekkantine. “En het doorontwikkelen van het Business Model Canvas kan ontzettend veel betekenen voor bedrijven.”

Kennis, netwerk en kapitaal

Alle initiatieven ontvangen vanuit Rabobank een cheque in de vorm van kennis, netwerk en kapitaal; Ze worden uitgenodigd voor een verdiepende sessie op hun ideeën, ze krijgen een gesprek met een Startup banker aangeboden én ontvangen € 1000 om te gebruiken voor de verdere uitwerking van het idee.

De Streekkantine gaat er uiteindelijk met de meeste stemmen vandoor en een vergulde Robin van der Schuyt neemt zijn cheque ter waarde van nog eens € 1000 in ontvangst. Hij gaat op zoek naar een geschikte locatie om zijn twintig spinaziegerechten – en nog veel meer, natuurlijk – te serveren.

Meer informatie over Rabo Food Forward Track vind je hier.