Vlotte opbouw groeigraaduren opkweek aardbeitrayplanten

Theoretisch gezien zijn de junidragers klaar met hun bloemaanleg als ze 12.500 groeigraaduren (gdh = growing degree hours) bij elkaar gesprokkeld hebben vanaf het moment dat ze gestart zijn met de bloemaanleg (de omschakeling van vegetatieve naar generatieve ontwikkeling). Het dagelijkse aantal groeigraaduren wordt geteld vanaf een temperatuur van 4,5 graden met de formule: aantal gdh = 24 X (etmaal temperatuur -4,5 graden).

Spreiding

Aanvankelijk ging het erg snel met de opbouw van het aantal gdh. Afgelopen 20 september lag dat aantal ruim boven het aantal gdh in 2017 op 20 september en in 2016 op 20 september.

In de eerste helft van oktober slonk deze voorsprong echter weer. De voorbije 14 dagen keerde de situatie vervolgens weer om en ligt de gdh-opbouw weer boven het langjarig gemiddelde (2010-‘17) en boven die in 2017.

In de grafiek is de cumulatieve opbouw van gdh te zien in 2017, de periode 2010-‘17 en in 2018. Het aantal gdh ligt nu – na een inhaalslag in de afgelopen 14 dagen – ruim boven het gemiddelde van 2016-‘17. Vorig jaar was er iets vergelijkbaars aan de hand, toen met een versnelde ggu-opbouw vanaf half oktober.

Vroeg omschakelen van vegetatief naar generatief betekent dat het verzamelen van het aantal gdh ook relatief vroeg begint. Later omschakelen betekent dan uiteraard later starten. Dit natuurlijke proces wordt in gang gezet onder invloed van afnemende daglengte, geholpen door een relatief lage etmaaltemperatuur en een lage instraling. Gunstig zijn korte dag (dwz < 14 uur daglengte), een etmaaltemperatuur < 15 graden en een instraling < 1.500 Joule. In 2017 waren 7 van 12 dagen rond begin september (van 30/8 tot en met 10/9) relatief koel en donker. In 2018 waren eind augustus/begin september de meeste dagen óf koel óf donker.

Omslagmomenten

Het omslagmoment viel dit jaar gemiddeld rond 4 september, dat is vergelijkbaar met vorig jaar. Wel is er een behoorlijke variatie in omslagmomenten: sommige partijen gingen eind augustus om, andere partijen pas rond 15 september. Binnen dezelfde partij planten leek die omslagvariatie groter bij late stekdata, is de indruk van Jongenelen.

Vooruitblik

Planten die op 4 september waren overgegaan van vegetatief naar generatief, hadden op 21 oktober circa 11.300 gdh verzameld. Gewassen met de omslag op 15 september liepen toen 3.500 gdh achter. Het eindstreven is 12.500 gdh. Aan de hand van statistieken van vorige jaren is in te schatten hoeveel gdh gemiddeld gezien nog ‘beschikbaar’ komen.

Voor een gewas met 11.300 gdh op 21 oktober, gaat het onder normale blijvende omstandigheden goed, dat komt begin december boven 15.000 gdh uit. Voor een partij met 9.500 gdh op 21 oktober gaat het, zoals nu lijkt, ook lukken het optimaal geachte aantal gdh bijeengesprokkeld te krijgen.