De kas leeg laten liggen als luxe of keihard failliet. Dat zijn momenteel de uitersten in een benarde glastuinbouwsector.
Met het stijgen van de energieprijzen en de onzekerheid over het voorbestaan van het bedrijf en de sector werd de stap richting energiehandel voor steeds meer telers actueel, met name degenen die een WKK hebben. Diverse posities voor gas en elektra zijn al verkocht voor forse bedragen.
Een teler die niet met naam genoemd wil worden vertelt dat hij 70% van zijn benodigde stroom met de eigen WKK maakt en 30% inkoopt. Het inkoopbedrag kan hij met zijn bloemen niet verdienen, weet hij inmiddels. Daarom gaat de kas leeg.
Een collega laat zijn lampen definitief uit komende winter, want de WKK-stroom kon hij met ruime winst verkopen. De teelt gaat onbelicht door, zoals het vroeger ging. Ook deze teler wil anoniem blijven, want hij moest vanwege zijn keuze afscheid nemen van personeel.
Lees ook: Teler die energiehandelaar wordt loopt grote risico‘s
Faillissementen nog zeldzaam
Het aantal bedrijven dat vanwege oplopende kosten en slechte vooruitzichten stopt is nog beperkt. Glastuinbouw Nederland schatte de bedrijven die in problemen gaan komen eerder dit jaar in op 40% en is nu druk bezig met een nieuwe peiling.
Gerberateler Jan Nell uit het Drentse Klazienaveen wachtte niet af en vroeg zelf faillissement aan. Hij plukt momenteel de laatste bloemen. De curator bepaalt hoe lang de oogst nog doorgaat, want half september heeft de rechter het faillissement uitgesproken.
Niet terugleveren want net zat vol
“Normaal kocht ik het gas altijd een half jaar of een jaar vooruit in voor de maanden oktober tot en met maart. Dat was de hoeveelheid waarvan ik zeker wist dat ik hem zou gebruiken. De rest kocht ik in op de dagmarkt. De ene keer was dat gunstig, de andere keer niet”, vertelt Nell.
‘Je kunt je wapenen tegen speculanten, maar niet tegen domme politici’
De gerberateler had de pech dat hij vanaf een tuin niet kon terugleveren op het elektriciteitsnet, omdat dat vol zit. Als hij had kunnen terugleveren, had hij in elk geval de mogelijkheid gehad om te kunnen verwarmen, eventueel in combinatie met minder belichten. Het was de bedoeling om dit najaar full led te installeren. De subsidie daarvoor was al toegekend. Dan had Nell alle stroom met zijn eigen WKK kunnen maken. Maar bij een gasprijs van € 1 of € 2 is ook ledlicht niet meer rendabel.
Nog erger dan het worstcasescenario
De teler vervolgt: “Als je je verplichtingen niet meer kunt nakomen en geen uitzicht hebt op verbetering, dan moet je die beslissing wel nemen. Vorig jaar heb ik geen gas vastgelegd, in de verwachting dat de prijs wel weer zou zakken. Aan het begin van dit jaar heb ik de nieuwe planten afgezegd omdat de situatie onzeker bleef. Ik had er nog steeds goede hoop op dat we er wel doorheen zouden rollen, als de gasprijs zou dalen en de bloemenprijzen weer zouden aantrekken. Maar het werd nog erger dan het worstcasescenario dat ik had bedacht.”
“We worden geregeerd door een groep wensdenkers, die denken dat we aardgas even kunnen vervangen door zon en wind. Er zit weinig wijsheid achter. Je ziet wat er van komt. Het stroomnet zit vol, de WKK’s en de lampen gaan aan en uit als flipperkasten om het net stabiel te houden. Je kunt je wapenen tegen speculanten, maar niet tegen domme politici.”
Lees meer over het thema energie via GFactueel.nl/energie/