Verwachte groei van biologisch marktaandeel blijft uit

Het marktaandeel van biologische AGF bedroeg in 2020 circa 4,48%. Dat aandeel was 4,38% in 2019. Er is wel meer omgezet in 2020 aan biologische AGF. Van € 181 miljoen steeg de omzet van 2019 naar € 210 miljoen in het afgelopen jaar. Het aantal biologische bedrijven in groente en fruit stijgt met circa 60 (inclusief akkerbouwmatige teelt (zie tabel).

Dat blijkt uit het jaarlijkse trendrapport van Bionext, de brancheorganisatie van de biologische sector. De grootste barrière om biologisch te kopen, blijft in Nederland de prijs. 65% van de huishoudens geeft aan vaker biologisch te kopen als het goedkoper zou zijn.

Aandeel biologisch areaal gestegen

Het biologisch landbouwareaal is in 2020 met 7,1% gestegen naar een aandeel van 4,1%. Het gaat om ruim 74.000 hectare. Ook het aantal biologische landbouwbedrijven is licht gegroeid van 2.076 naar 2.115. Het Nederlands biologisch landbouwareaal ligt ver onder het EU-gemiddelde van 8,5% in 2019. Ook voor 2021 voorziet Bionext een beperkte groei van het biologisch areaal in Nederland. Oostenrijk blijft koploper in de EU met een biologisch landbouwareaal van 26% (2019).

Dubbel gevoel bij Bionext

Michaël Wilde, directeur Bionext, geeft aan een wat dubbel gevoel aan de cijfers over te houden. In een jaar waarin het als gevolg van Covid-19 veel over duurzaamheid ging, zou je meer groei verwachten. “Zeker ten opzichte van het buitenland is de marktpositie van biologisch in Nederland betreurenswaardig”, aldus Wilde. Zo kent koploper Denemarken een biologisch marktaandeel van 12,1%. Aan de andere kant is er in Nederland nog steeds sprake van groei, al is het bescheiden. De cijfers bevestigen volgens hem het beeld dat de gemiddelde consument nog te weinig over biologisch weet. “Daar liggen nog volop kansen.” Bionext is in gesprek met supermarkten om het biologische verhaal, en de manier waarop biologisch kan bijdragen aan een duurzamere wereld, beter naar de consument te communiceren.

Supermarkten belangrijk

Supermarkten zijn belangrijk in de verkoop van biologische producten. Bijna driekwart van alle biologisch aankopen in Nederland loopt via de retail. Supermarkten zagen in 2020 hun omzet als gevolg van de lockdown stijgen met 11,8%. De omzet van biologische producten in supermarkten steeg zelfs met 12,9% en ging door de grens van € 1 miljard. Toch is vanwege het kleine omzetaandeel van biologisch op de totale supermarktomzet het marktaandeel van biologisch maar heel licht gegroeid van 3,21 in 2019 naar 3,26% in 2020.

Top 3 biologische producten

De top 3 meest verkochte biologische producten in de supermarkt zijn melkdranken (€ 73,5 miljoen), eieren (€ 67 miljoen) en yoghurt (€ 44,8 miljoen). Opvallend is dat er afgelopen jaar meer biologische producten werden verkocht in speciaalzaken en lokale winkels. Dit percentage steeg van 21,3 naar 26,2%. Ook dit is toe te schrijven aan de lockdown. Consumenten kozen voor minder drukke winkels. Bionext wijst erop dat het voor biologische speciaalzaken dit jaar de uitdaging is om deze nieuwe stroom aan kopers vast te houden.

Nationaal Strategisch Plan

De Nederlandse overheid werkt momenteel in het kader van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid aan een Nationaal Strategisch Plan. In dit plan komt te staan hoe biologisch een bijdrage kan leveren aan het verduurzamen van de landbouw en welke middelen de overheid hiervoor beschikbaar wil stellen. Wilde verwacht publicatie van het plan in het eerste of tweede kwartaal van 2022.

True Cost Accounting

Naast goede communicatie over biologisch vindt hij ook dat het prijsverschil tussen gangbare en biologische producten kleiner moet. Dat kan door het verlagen van de btw op biologische producten, al is hij in principe geen voorstander van het goedkoper maken van biologisch voedsel. Betere optie is om de verborgen kosten van gangbare producten mee te gaan rekenen, het zogenoemde True Cost Accounting.