Als telers extra hun best doen om extra duurzaam te telen, dan willen ze daar ook graag extra voor betaald worden. Maar hoeveel extra centen de markt voor die extra inspanningen over heeft, dat is al tientallen jaren de hamvraag.
De roep van de telers was toen en is nu nog steeds: “Kostprijs Plus!”. Daarop was jarenlang het standaard antwoord van de supermarkten: “Marktconform”. Waarmee aan het eeuwenoude spel van loven en bieden dus in feite niets veranderde. Wat de marktwaarde van die milieubewuste teelt was, dat vervloeide en vervaagde in de uiteindelijke per dag, per week of per seizoen overeengekomen uitbetaalprijs.
Het berekenen van die meerprijs
Het is nu de bedoeling dat die marktprijs en de meerprijs voor extra duurzaamheid uit elkaar worden gehaald. Dat althans spraken de deelnemers aan On the Way to PlanetProof vorig jaar af. Er zou al per 1 januari voor elke teelt een vaste meerprijs komen. Stichting Milieukeur, eigenaar van het PlanetProof keurmerk, legde het berekenen van die meerprijs in onafhankelijke handen, bij het Centrum voor Landbouw en Milieu. Het CLM berekende vervolgens dat voor het opvolgen van alle door heel de keten overeengekomen eisen voor PlanetProof broccoli 14 cent per kilo. Terwijl aan de andere kant van het spectrum voor komkommer de meerprijs 0,3 cent per kilo is.
Dat blijkt alleen al contract- en factureringstechnisch ingewikkeld
Helder zat, zou je zeggen. Maar met zoveel telers en afnemers, met evenzovele contracten vol leveringsvoorwaarden en productspecificaties, blijkt een zo harde component in een van oudsher zo vloeibaar en ongrijpbaar spel van vraag en aanbod niet zomaar in te passen. Dat blijkt alleen al contract- en factureringstechnisch ingewikkeld.
Het milieubesef van de burger
Misschien het meest opvallende aan dit proces is dat de consument er vrijwel volledig buiten wordt gehouden. Zowel voor PlanetProof als het vergelijkbare ‘Beter Voor…’ systeem van Albert Heijn is wel wat publieksreclame gemaakt. Maar als er ergens ruimte is voor vervloeien en vervagen, dan is het wel bij het milieubesef van de burger zodra die een winkelmandje pakt en verandert in een consument.
