’Verloop van personeel kost ondernemer veel geld’

Dat zegt Willem Verwoerd, directeur van het Westlandse adviesbureau voor procesoptimalisatie Custo & Partners. Op de arbeidsmarkt wordt gevochten om elke werkkracht. Extra belonen van goede prestaties, op basis van arbeidsregistratie, kan helpen om mensen langer vast te houden. “Dat is belangrijk, want verloop kost veel geld.”

Waarom is het zo lastig om aan ­mensen te komen?

“De arbeidsmarkt is een verdringingsmarkt geworden. Er zijn branches waarin de lagere loonschalen hoger liggen dan in de glastuinbouw. Met name voor bedrijven die bulk produceren moet arbeid goedkoop zijn, want die kosten tellen zwaar mee in de prijs van het product. En uitzendbureaus hoeven niet hun best te doen om mensen te motiveren voor de glastuinbouw, want ze kunnen hen overal kwijt. Vroeger hadden hun werknemers genoeg aan een goed loon en huisvesting; tegenwoordig kijken ze ook naar scholing, doorgroeimogelijkheden, een veilige omgeving en zekerheid. Dus als je de arbeidscondities niet goed voor elkaar hebt, is iemand weer vertrokken voor je het weet. Dat kost veel geld.”

Wat kost het verloop van personeel?

“De ervaring leert dat de kosten van het vertrek van een oogstmedewerker al snel kunnen oplopen naar € 2.500. Dan gaat het puur om de lagere productie die een nieuwkomer heeft ten opzichte van de meer ervaren kracht. De kosten van het inwerken door het eigen personeel en het voeren van gesprekken zijn daar nog niet in meegenomen. Allemaal kosten waar ondernemers niet snel aan denken.”

Wat kan arbeidsregistratie hierin betekenen?

“Het biedt de mogelijkheid om mensen extra te belonen als ze beter presteren en ze daarmee langer vast te houden. Een team bestaat bijvoorbeeld uit een kopgroep die 600 bloemen snijdt, dan een peloton dat 500 bloemen oogst, en een paar achterblijvers die 300 tot 400 bloemen snijden. Je zou de kopgroep 10% extra kunnen geven en het peloton 5%. Door een extra beloning in het vooruitzicht te stellen kun je ook de achterblijvers motiveren.”

Bestaat niet het risico dat te veel nadruk ligt op snelheid?

“Als de snelheid hoog is, maar de kwaliteit laag, dan heeft niemand er wat aan. Met ons monitoringsprogramma RGGS, wat staat voor Resultaat Gericht en Gemotiveerd Samenwerken, kijken we breder naar de arbeidsprestaties. Dit programma wordt over de arbeidsregistratie heen gelegd en maakt met grafieken inzichtelijk hoe elke werknemer presteert. Op basis daarvan kan de teler naar eigen inzicht de beloning invullen. We toetsen daarbij niet alleen de snelheid, maar ook de kwaliteit en het gedrag van de werknemer. In welke fase zit iemand? Wat is zijn houding? Stel dat iemand net is begonnen en slechts de helft van de productienorm haalt, dan is hij in feite twee keer zo duur als iemand met ervaring. Toch kan de werkgever hier heel tevreden mee zijn, en zelfs extra uitbetalen, als er uitzicht is dat hij in de toekomst een waardevolle kracht wordt.”

U had het over goede arbeidscondities. Wat verstaat u daar onder?

“Er zijn vier pijlers voor gemotiveerd werken: de werving, de werksfeer, de beloning en de huisvesting. Je kunt elk systeem voor beloning verzinnen dat je wil, maar als je de andere zaken niet goed voor elkaar hebt, dan gaat het niet werken.”