Hoelang duurt het regendrama nog en verstoort dit de programma’s in de groenteteelt? De verschillen tussen verdiensten op de vrije markt en vaste contractprijs worden groter.
Telers die de afzet zelf verzorgen kunnen het: Uit afspraken stappen voor vaste prijzen. Het levert veel boosheid op, maar kan het jaar redden. Zo is een teler die asperges levert binnen een prijsrange niet in een slecht contract beland, maar ook deze knelt als de prijzen naar € 12 stijgen op de vrije markt. Voor deze teler zijn de effecten groter als hij wel de contracten uitlevert.
Nu is asperge een uitzondering op de vollegrondsgroentemarkt en worden prijzen vaak zonder vaste prijs afgesloten. Bij andere groenten is de prijs vaker vastgelegd bij aanvang van het seizoen. En dit seizoen laat tot nu toe zien dat de neerslagrisico’s groter zijn dan gedacht. Met deze kennis moet voor het komende seizoen een passende contractvorm worden gevonden, om een herhaling te voorkomen.
Opnieuw onderhandelen?
Dat is voor volgend seizoen. Wat kun je dit seizoen doen? Is het tijd voor het heronderhandelen van de contractprijs? Net als in de energiecrisis in de glastuinbouw? De standaardreactie is dat een vaste prijs in tijden van lage prijzen juist de supermarkt geld kost. Even doorbijten dus. De vraag is of de contractvorm nog bij de huidige risico’s past.
Bij wildschade is het risico anders afgedekt. In 2023 liep de schade in de vollegrondsgroenten plots hard op door het niet meer bejagen van soorten in Noord-Holland. Miljoenen schades werden uitgekeerd aan getroffen telers. Zo’n vergoeding dekt misschien niet alle schade en het is vaak een boel gesteggel, maar hier is een systeem dat meebeweegt met de risico’s en de schade.
Nu zijn er voor risico’s op weerschade nog meer instrumenten. De brede weersverzekering is zo’n instrument. Daarnaast pleit LTO voor ruimer fiscaal reserveren. Twee instrumenten die mogelijk meer risico’s kunnen afdekken. De vraag is wat de markt kan bijdragen. Maar misschien wordt dat pas volgende contractonderhandeling duidelijk.