Van der Tak: sectorafspraken CO2 niet mislukt

Klimaatneutraal telen staat in de steigers. Door economische omstandigheden lopen CO2-doelstellingen wel vertraging op.

Dat stelt Sjaak van der Tak, voorzitter van Glastuinbouw Nederland, naar aanleiding van de jongste cijfers van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Daarin gaat het bureau uit van een ruim hoger gasverbruik in 2030 en een lagere besparing, als gevolg van prijzen op de energiemarkt. De glastuinbouw haalt de CO₂-doelstellingen niet in 2030 en ook niet in het lopende jaar.

Nieuw reductietempo

Glastuinbouw Nederland is in onderhandeling met de Rijksoverheid over nieuwe sectorafspraken voor 2030 met een nieuw reductietempo voor CO₂-uitstoot. Van der Tak wijst erop dat de glastuinbouw daarin op eigen prestaties afgerekend wil worden en niet op omstandigheiden buiten de eigen invloed, zoals de recente tariefsverhoging voor belasting op elektriciteit (ODE) of de beperkte steun die wordt geboden voor warmtenetten.

Een nieuw akkoord zal gaan over het CO₂-streefdoel in 2030, het reductietempo en aanpassing van de instrumenten. Van der Tak wil alleen zeggen dat fiscale prikkels een gespreksonderwerp zijn. Het verlaagd tarief voor belasting op ketelgas staat niet ter discussie in dat overleg.

Trends op de energiemarkt, overheidsbeleid (ODE) spelen altijd door je ideaalplaatje heen

En al die geothermie dan?

De glastuinbouw zal in het huidige tempo van energietransitie ook niet de eigen doelstellingen voor 2040 halen voor klimaatneutraal produceren. Van der Tak: “Trends op de energiemarkt, overheidsbeleid (ODE) spelen altijd door je ideaalplaatje heen.” Zijn de eerdere sectorafspraken dan mislukt? Nee, zegt de vertrekkend Glastuinbouw Nederland-voorzitter. “En al die geothermie dan? En Het Nieuwe telen dat zo ongeveer de nieuwe standaard is geworden en de besparing die dat levert en de potentie die dat heeft? Het leren telen met led? Zaken als kaswarmteterugwinning, aquathermie, bio-energie, de restwarmtevoorbereidingen. Klimaatneutraal staat technisch behoorlijk in de steigers, maar qua economie nog niet en daar zijn nu wat haperingen inderdaad.”

Het niet halen van doelstellingen treft niet alleen glastuinbouw, stelt Van der Tak. In meer sectoren wordt vertraging gezien, zoals het PBL in zijn rapport aangeeft. “Nieuwe ontwikkelingen vergen tijd. Ik zou willen dat het ministerie binnen de SDE-regeling ook ruimte maakt voor ondersteuning voor tegenvallers. Nieuwe ontwikkelingen gaan niet vanzelf.”

Sector schat effect warmtenet hoger in

Het belang van de gasketel neemt in de laatste PBL-raming fors toe in belang. In 2030 draagt deze traditionele verwarming met 34,8 petajoule bij aan de invulling van de warmtevraag, waar tot nu toe werd uitgegaan van 19,2 petajoule (in 2030). Ook WKK-gebruik voor teruglevering blijft rendabel in 2030 volgens deze raming. In grote lijnen klopt die PBL- raming met eigen inschattingen, stelt Van der Tak. Glastuinbouw Nederland denkt wel dat de CO₂-besparing van warmtenetten te laag wordt ingeschat door PBL.