Tuindersclaim tegen Rabo-rente

Die gewraakte Libor-rente was (en is) mede bepalend voor de rente waartegen u en ik geld kunnen lenen. Bent u al een claim aan het voorbereiden?

Na het nieuws van eergisteren dat Rabobank een boete van 774 miljoen euro moet betalen vanwege het manipuleren van de Libor-rente, kwam gisteren het nieuws dat in Amerika advocaten in de rij staan om Rabo met schadeclaims om de oren te slaan. Maar ondertussen lezen we ook her en der dat het aantonen van schade erg ingewikkeld is, aangezien de Libor soms een stukje omhoog gemanipuleerd werd en soms een stukje omlaag. En over welke Libor ging dat precies?

De London Interbank Offered Rate bestaat nog maar sinds 1986. Voor tien westerse valuta geeft een panel van geselecteerde banken (8 tot 16 per valuta) elke dag op tegen welke rente ze denken geld te kunnen lenen. Elke panelbank geeft vijftien rentetarieven voor vijftien verschillende periodes af. Dat zijn dus een hoop banken en een hoop tarieven, die tot 15 verschillende Libor-rentes leiden.

Uit de mailtjes tussen handelaren van de Rabobank en Libor-verantwoordelijken van dezelfde bank blijkt dat er dan weer eens een hogere driemaands Libor, dan weer een wat lagere eenmaands Libor wenselijk was, etcetera. En ook dat de Rabo-boys in Londen altijd wel even bij de andere banken rondvroegen of ze nog behulpzaam konden zijn bij een wat hogere of een wat lagere Libor. Voor de grote partijen, die voor de rechter aannemelijk kunnen maken dat zo’n Rabo-handelaar juist vanwege een transactie met hún om een Libor-manipulatie vroeg, is een succesvolle claim denkbaar. Maar voor gewone tuindertjes of huizenbezitters die een hypotheek afsloten, is een directe nadelige invloed op hun rentetarief praktisch onbewijsbaar.

Wat dit hele circus wel weer bewijst is dat waar mensen prijzen gaan zitten bepalen, manipulatie bijna onvermijdelijk is. Het beeld van die bankmannetjes die samen een rentetarief bepalen, deed mij onwillekeurig denken aan de manier waarop sinds de teloorgang van de veilingklok voor veel groente en fruit de prijzen per dag, per week en voor langere contractperiodes tot stand komen. Ook daar vermoeden tuinders, als ze weer eens te lage prijzen krijgen terwijl van een groot overschot geen sprake lijkt, soms manipulatie.

Wat in elk geval als overeenkomst mag gelden tussen bankrentes en de handel in groente zijn die rondbellende en –mailende mannetjes. Terwijl de tuinbouw toch al een eeuw lang ervaring had met een prijs die door een onzichtbare hand tot stand kwam, in plaats van door mensenwerk. Natuurlijk, de veilingklok zou nu – zelfs als er de nieuwste computergestuurde veiltechnieken aan te pas zouden komen – niet meer zo ongestoord kunnen werken als pakweg 50 jaar geleden. Maar  waar mensenwerk leidend is, daar is manipulatie een integraal onderdeel van het spel.