‘Tuinbouwgeluid zonder meer pluche te creëren’

Binnen de tuinbouwsector is de afgelopen jaren best een goede boterham verdiend en dat zie je aan de bedrijven, ook in het noorden. “Tuinbouw in Noord-Nederland is net zo levendig als in andere regio’s”, meent komkommerteler Inge Bergsma-De Vries. Samen met Cees Ruhé, regiovoorzitter bij Glastuinbouw Nederland, trekt zij de kar voor de realisatie van een Greenport Noord.

Inge Bergsma-De Vries Inge Bergsma-De Vries – Foto: Gerrit Boer Inge Bergsma-De Vries (1985) is directeur-grootaandeelhouder bij komkommerbedrijf Drenthe Growers in Erica (Dr.). Met hbo-opleiding Management, Economie en Recht in de tas trad ze in 2008 aan als financieel commercieel manager bij haar vader Koos de Vries. Naast haar taken in het familiebedrijf is ze bestuurlijk actief, nu als kartrekker bij de totstandkoming van Greenport Noord. Dat bij eerdere pogingen zo’n Greenport voor de drie noordelijke provincies niet van de grond kwam, heeft volgens haar te maken met de cultuur van een noorderling: “Niet veel poespas, doe maar gewoon normaal. We redden ons zelf wel. We hebben het altijd alleen moeten doen.” Hier trekken de telers de kar in plaats van een club bestuurders Het aantreden van een nieuwe generatie ondernemers bij Drenthe Growers, chrysanten- en orchideeënkwekerij Van Geel en potplantenbedrijf Van Winden gaf een nieuw elan. Deze bedrijven werken in Erica samen op het gebied van energie en merkten bij de lokale politiek minder in beeld te zijn.

“Of het nu rond Emmen, in Groningen of in Friesland is, overal groeien bedrijven, is men aan het overnemen of verbouwen. In veel tuinbouwgebieden zie je het aantal bedrijven afnemen en de overgebleven bedrijven groeien. Hier zetten we vooral in op de groei van de bedrijven die er zijn. Gerund door een vrij groot percentage jonge tuinders tussen 25 en 45 jaar. Al deze tuinders hebben de focus op de toekomst en zijn niet bang voor de uitdagingen die gaan komen.”

Waarom dan ook nog een Greenport?

“Wij zien, los van de lokale ontwikkelingen hier, dat de Greenports een steeds belangrijkere gesprekspartner worden voor de politiek, maar bijvoorbeeld ook voor banken. Die laatste vinden het belangrijk dat ondernemers een goed netwerk om zich heen hebben, merken wij. Aangesloten zijn bij een Greenport is dan een pre.”

Dus het voorbeeld volgen van bestaande Greenports?

“Hier trekken de telers de kar in plaats van een club van bestuurders. Dat is een belangrijk verschil met al bestaande Greenports. Wij willen vanuit meerdere kanten hetzelfde geluid laten horen, maar niet door meer pluche te creëren. Kortom, een praktisch werkend orgaan waarbij de telers de focuspunten bepalen.”

Greenport Noord draait niet alleen om glas, maar om alle tuinbouwsectoren

Wat is het doel?

“Het doel van Greenport Noord is om telers, toeleveranciers en onderwijs te bundelen en om samen vanuit meerdere kanten hetzelfde positieve geluid te laten horen. LTO Nederland is in Groningen en Drenthe altijd al samen vertegenwoordigd en op provinciaal niveau bleek dat er op het gebied van land- en tuinbouw ook al veel banden met Friesland zijn. Wij treffen daar ondernemers met dezelfde cultuur, problemen en toekomstwensen. In alle drie de provincies heb je bovendien relatief kleine glastuinbouwgebieden met relatief grote bedrijven. Daarmee willen wij gehoord worden en een serieuze gesprekspartner zijn, ook met aangesloten ondernemers uit andere teeltsectoren.”

Een brede Greenport dus?

“Greenport Noord draait inderdaad niet alleen om de glastuinbouw. Ook andere sectoren worden betrokken. Bij ondernemers in het kleinfruit, de boomkwekerij en bloembollen zijn we ook al langs geweest. Alle ketenpartijen uit zowel de glastuinbouw als teeltsectoren in de open grond kunnen partner worden. Wij zoeken ondernemers die verder willen, jong en oud. Ondernemers die toekomst zien, nieuwe ideeën hebben en die ook het vuur (nog) hebben om die ideeën politiek gezien onder de aandacht te (blijven) brengen.”

Langs geweest?

“Het moment dat Greenport Noord begon te spelen, ongeveer een jaar geleden, zijn we om tafel gaan zitten met veel telers, toeleveranciers en andere potentiële partners. Toen fysieke ontmoetingen weer mochten, gingen we weer bedrijven langs om hun intenties duidelijk te krijgen. Daar waar we aan tafel komen, hebben we nagenoeg een 100% succespercentage. Mailtjes sturen werkt niet, een persoonlijk gesprek wel.”

De focus ligt op dezelfde landelijke thema’s arbeid, energie, plantgezondheid en water

Hoe nu verder?

“Inmiddels zijn sinds de eerste gesprekken al genoeg partners aangesloten en hopen we met Greenport Noord volgend jaar van start te gaan als een bestuur is geformeerd. Als Greenport Noord willen wij de verdiencapaciteit van ondernemers optimaliseren. Zodra een bestuur gevormd is, kunnen onderzoekspartners gekozen worden en kunnen de belangrijke thema’s uit alle sectoren verzameld worden. Naast gesprekspartner willen we ook een zinvolle uitvoeringsorganisatie zijn. Door de belangrijkste thema’s voor ondernemers concreet te maken, zorgen we dat de onderzoeksprojecten ook op onze wensen aansluiten.”

Spelen in Greenport Noord naast dezelfde thema’s als in andere Greenports ook specifiek regionale thema’s?

“De focus ligt op dezelfde landelijke thema’s arbeid, energie, plantgezondheid en water. Ook het vergroten en bijhouden van het netwerk zijn belangrijke speerpunten. Verder zullen we voor de regio’s moeten werken aan ons imago en moeten we laten zien dat de bedrijven in Noord-Nederland ook prachtige producten en rendementen kunnen leveren.”

Uiteindelijk onder de vlag van Greenports Nederland of een andere vorm van samenwerken?

“Greenports Nederland is er uiteindelijk voor alle tuinders in alle gebieden. Is er geen erkende Greenport dan wordt het contact via de provincie gelegd. Als je niet verenigd bent als tuinders is het voor alle partijen ook moeilijk om de juiste informatie op de juiste plek te krijgen. Alleen daarom al is samenwerken een pre.”

De focus is heel lang geweest om meer tuinders naar het Noorden te trekken

Hoe wordt Greenport Noord gefinancierd?

“We hopen natuurlijk dat we net als alle andere Greenports een bijdrage van de drie provincies krijgen. Doordat we een Greenport zijn verdeeld over drie provincies met een grote variatie aan tuinders willen we buiten de gezamenlijke belangen vooral op projectbasis projecten gaan uitvoeren en daar hoort bij elk project een andere financiering bij. Denk aan een bijdrage van een groep tuinders, wellicht subsidies of andere potjes waar we financieringen weg kunnen halen.”

Is de sector bij de lokale politiek op de kaart te zetten?

“Ja hoor, want de welwillendheid vanuit provincies, gemeenten en alle andere partners binnen de Greenport is er. Voor Noord-Nederland is de tuinbouw ook een belangrijke sector waardoor in verhouding veel werkgelegenheid gecreëerd wordt. Alleen het feit dat we nu hier mee bezig zijn, zorgt voor meer gesprek en verbinding. Dus wat dat betreft doet de Greenport nu al wat hij moet doen. Die doorlopende agenda is ons streven. Structureel met elkaar om tafel om elkaar op de hoogte te houden van de dingen die spelen. Samen werken aan een duurzame en vitale toekomst voor het tuinbouwcluster in Noord-Nederland. Dat is ons streven.”

Is dat nodig?

“Jarenlang onderhield de ’oudere’ generatie, die nu vaak nog (mede) aan het roer van bedrijven staat, contacten met lokale politici. Zij doen echter langzaam afstand en geven het stokje over aan de jongere generatie. Tijdens deze overgang en door enkele tussentijdse slechte jaren zijn we als sector een beetje vergeten te vertellen wat we doen. Toen de nieuwe tuinbouwgebieden werden ontwikkeld, was dit natuurlijk echt een speerpunt. Door het uitblijven van het succes van die tuinbouwgebieden lijkt het net of tuinbouw in Noord-Nederland niet lukt. Terwijl de bestaande tuinders wel blijven groeien en ondernemen. De focus is heel lang geweest om meer tuinders naar het Noorden te trekken. Die moet nu zijn om de kwaliteiten die we hier hebben te laten zien en een optimale situatie te creëren dat deze bedrijven kunnen groeien en bloeien.”