Vanaf 2017 moeten alle trekkers voorzien worden van een kentekenplaat. Daarnaast wordt per 20 mei 2018 een apk verplicht voor trekkers die harder kunnen rijden dan 40 kilometer ?per uur.
De komende jaren gaat het een en ander veranderen voor landbouwvoertuigen. Na de invoering van het T-rijbewijs volgen nu ook een verplichte kentekenplaat voor trekkers en komt er een apk-plicht. De Tweede Kamer buigt zich over het wetsvoorstel voor invoering van kentekenplaten van verantwoordelijk minister Melanie Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu. Doelstelling is dat de wet op 1 januari 2017 van kracht wordt.
Verhogen verkeersveiligheid
Belangrijkste reden voor de invoering van de kentekenplaten is het verhogen van de verkeersveiligheid. Daarnaast biedt het ook voordelen bij het traceren van gestolen voertuigen en geeft het een beter beeld van het aanwezige wagenpark in Nederland. Het feit alleen al dat de landbouwsector zelf inschatte dat er 250.000 voertuigen in aanmerking komen voor de verplichte kentekenplaten, terwijl de Rijksdienst voor het Wegverkeer constateert dat het om 430.000 trekkende voertuigen en 150.000 landbouwaanhangers gaat, geeft aan dat er weinig inzicht is in het machinepark.
Van de 580.000 voertuigen die gekentekend moeten worden, zijn 130.000 mobiele machines, zoals aardappelrooiers en kranen. Machines smaller dan 1,30 meter, bestemd voor bijvoorbeeld maaien en vegen en machines die maximaal 6 kilometer per uur kunnen rijden, zijn vrijgesteld van de kentekenplicht. Ook aanhangwagens met een maximummassa van meer dan 750 kilo en een constructiesnelheid van meer dan 25 kilometer per uur moeten een kentekenplaat krijgen.
Kosten invoering kentekenplaat
De totale kosten van de invoering van de kentekenplicht zijn incidenteel € 31 miljoen en €826.950 per jaar. De nalevingskosten van de kentekenplicht voor de 580.000 voertuigen worden geschat op eenmalig €14 miljoen en jaarlijks €1,4 miljoen.
Het grootste zorgpunt van de agrarische sector zijn de kosten die de boer direct moet maken. Het gaat dan om de kosten aan de RDW voor de registratie en de tenaamstelling van het voertuig (eenmalig €10,3 miljoen en jaarlijks €600.000) en de kosten voor de aanschaf van de kentekenplaat (eenmalig €9 miljoen en jaarlijks €100.000). “Door de conversie over een langere periode te laten lopen, hebben de bedrijven de tijd om het kenteken aan te vragen op het moment dat het voor het bedrijf het beste uit komt”, schrijft Schultz.
De kosten zijn €55 per voertuig en €100 voor een nieuw voertuig.
‘Botsagressiviteit groot’
De invoering van kentekens voor trekkers heeft een positief effect op de verkeersveiligheid omdat trekkers hiermee beter gecontroleerd kunnen worden op snelheid, zware belading of door rood licht rijden. “Verkeersveiligheid heeft niet alleen betrekking op de feitelijke verkeersonveiligheid, maar ook op het veiligheidsgevoel van de verkeersdeelnemers”, schrijft minister Melanie Schultz van Haegen in een brief aan de Tweede Kamer. “De botsagressiviteit is groot. Door de omvang van trekkers voelen medeweggebruikers zich op voorhand al onveilig”, aldus Schultz.
Een kenteken maakt een voertuig en daarmee de eigenaar en de bestuurder traceerbaar, waardoor de bestuurders aangesproken kunnen worden op hun gedrag en bekeurd kunnen worden voor overtredingen. Door het ontbreken van een kenteken kan nu alleen gehandhaafd worden op heterdaad. De politie wil de kentekens ook gebruiken om te flitsen op snelheid of voor controle.
Voertuigpark veiliger met kentekenplicht
Met de invoering van de kentekenplicht verwacht Schultz dat het voertuigpark ook veiliger wordt. Alle voertuigen die gebruikmaken van de openbare weg moeten aan zogeheten permanente gebruikseisen voor een type voertuig voldoen. Voor trekkers geldt dat ze aan de gebruikseisen moeten voldoen voor een landbouwvoertuig uit 1953.
“De huidige permanente eisen zijn zeer basale minimumeisen aan verlichting, spiegels en remmen, waar ook de oldtimers aan moeten kunnen voldoen, en kunnen daarom niet worden aangescherpt. Met de invoering van de kentekenplicht moeten nieuwe landbouwvoertuigen voldoen aan de eisen voor een Europese of nationale typegoedkeuring, geldend op de datum waarop het voertuig voor het eerst op de markt komt. De permanente eisen voor nieuwe voertuigen worden daarop aangepast, waarmee het voertuigpark in de loop van de jaren steeds veiliger wordt”, aldus Schultz.
Foto: Henk Riswick
Nederland behoort met Letland tot de laatste landen zonder kentekenplicht voor trekkers. Ook op Gibraltar geldt geen kentekenplicht.
Apk wordt verplicht
Met de invoering van de kentekens kan Nederland ook de apk voor landbouwvoertuigen makkelijker invoeren. De Europese Unie stelt dit per 20 mei 2018 verplicht voor landbouwvoertuigen die sneller dan 40 kilometer per uur kunnen. Trekkers moeten hiervoor 2-jaarlijks worden gekeurd.
Landen zoals België, Estland, Duitsland, Hongarije, Kroatië, Luxemburg, Malta, Polen, Slowakije en Zweden hebben al een apk-plicht voor tractoren die sneller kunnen dan 6 kilometer per uur. In Luxemburg geldt de apk-plicht voor tractoren die sneller kunnen dan 25 kilometer per uur. Van de overige landen is niet bekend of daar een apk-plicht voor tractoren van kracht is. Nederland voert in 2018 de apk in voor trekkers die sneller rijden dan 40 kilometer per uur. Landbouwvoertuigen blijven vrijgesteld van wegenbelasting.
Foto: Hans Prinsen
Snelheidsverhoging
Schultz wil tevens de toegestane snelheid verhogen op wegen buiten de bebouwde kom en binnen de bebouwde kom op wegen met een vrijliggend fietspad. Als de verkeersveiligheid in het geding komt, kunnen wegbeheerders een lagere maximumsnelheid voorschrijven. Dat kan bijvoorbeeld op wegen waar veel fietsers rijden.
De verhoging geldt alleen voor voertuigen die dit technisch ook kunnen. Dat geldt niet alleen voor het trekkend voertuig, maar ook voor al het getrokken materieel. “In het bijzonder tijdens de oogsttijd wordt veel oud materiaal gebruikt met soms ondeugdelijke constructies. Aan de hand van het kenteken kan door de politie worden gehandhaafd”, aldus Schultz.
Het wetsvoorstel waarin de verhoging van de snelheid wordt geregeld, zal binnen enkele maanden naar de Tweede Kamer worden gestuurd. Doel is dat de nieuwe wet per 2017 van kracht wordt.