Tomatenprijs schiet omhoog door krappe aanvoer

Deze week zijn de dagprijzen van tomaten sterk gestegen. Vooral de (indicatieve) klokprijzen van losse tomaten schieten als een komeet omhoog. Vandaag stegen ze bij ZON Fruits & Vegetables en op de Belgische veilingen al boven € 1,20 per kilo. Bij The Greenery stond de klok stil rond € 1,13 per kilo. Daarmee is de klokprijs van losse tomaten vrijwel verdubbeld in een week tijd. Eind augustus lagen de klokprijzen nog onder 50 cent per kilo.

Ook de klokprijzen van trostomaten zitten in de lift, al gaat dat langzamer dan bij de losse tomaten. Het prijsniveau voor de klok bij BelOrta ligt rond 72 cent per kilo voor Princess (grove tros) en circa 80 cent voor Elite (middeltros). Bij The Greenery is de indicatieve klokprijs voor de grove tros circa 62 cent per kilo en voor de middeltros cent per kilo meer. In de daghandel lag de prijs van trostomaten vandaag tussen 65 en 70 cent per kilo. Het prijsniveau van trostomaten haalde eind vorige week maar net 50 cent per kilo.

Mismatch vraag en aanbod

De sterke prijsstijgingen zijn het gevolg van tegenvallende producties. Door het donkere weer van de laatste weken worden de prognoses lang niet gehaald. “Er komen deze week gemiddeld 30% minder tomaten dan vorige week”, zegt Maarten Verhaegen van BelOrta. Bij de losse tomaten is dat nog meer. In de eerste vier dagen van deze week is de klokaanvoer van losse tomaten meer dan gehalveerd. De aanvoer van grove trostomaten was in de eerste 4 dagen van deze week maar 7% lager dan een week eerder. Maar de verwachting is dat ook dat volume vrij snel zal dalen, omdat veel telers tegen de teeltwissel aanzitten.

Uitbetaalprijs stuk lager

De programma’s van retailers leunen nog voor een belangrijk deel op Nederlandse en Belgische tomaten. Uit Spanje komen nauwelijks tomaten en de producties in Frankrijk en Polen (losse tomaten) zijn ook flink afgenomen. Om aan de leveringsverplichtingen te voldoen kopen veel handelaren deze week extra in op de veilingen. Daardoor stijgen de klokprijzen ver uit boven de uitbetaalprijzen die voor een groot deel gebaseerd zijn op weekprijzen.

‘Specialties verkopen zichzelf’

De prijzen van de meeste specialties zijn ook omhoog geschoten. “De specialties verkopen zichzelf”, aldus Verhaegen. De klokprijs van cherrytrostomaten ging gisteren al richting € 3,50 per kilo bij BelOrta en boven € 3 bij ZON Fruits & Vegetables. Cocktailtomaten stegen bij BelOrta nog harder in klokprijs. Gisteren steeg de klokprijs al boven € 2,30 per kilo. Bij ZON heeft Tasty Tom een stabiele klokprijs, maar ook die vertoont een stijgende lijn. “In Duitsland loopt een enorm landelijk programma bij retailer Edeka”, verklaart een handelaar. “De aanvoer valt veel lager uit dan de prognose, dus er wordt flink bijgekocht op de dagmarkt.”

Nog wekenlang krapte

De verwachting is dat de huidige krappe aanvoer zich nog zal uitbreiden naar de trostomaten. De meeste belichte teelten zitten in de teeltwisselingsfase en zullen pas weer in december in productie komen. De productie van de doorteelt loopt vertraging op door het donkere weer en neemt sowieso snel af in het najaar. Daarnaast duurt het nog een aantal weken voor Spanje massaal op de markt zal komen. “De dip in de aanvoer duurt nog wel een maand”, verwacht Verhaegen. Hij hoopt dat de prijzen niet veel hoger zullen stijgen. “Bij te hoge prijzen haken veel markten af en gaan ze op zoek naar alternatieven. Dat is niet goed voor onze concurrentiepositie.”