Tomatenprijs duikt naar dieptepunt

De tomatenprijs is sinds begin november vrijwel gehalveerd. De productie in Spanje en Marokko is nu op volle toeren. In Spanje wordt al gesproken van ‘zwarte november’ en ‘prijzencrisis’. In de laatste vijf jaar was de start van het seizoen niet zo slecht.

De trostomaten brengen deze week op de Nederlandse en Belgische veilingen nog maar nauwelijks 50 cent per kilo op. Tot eind oktober was de prijs nog boven 1 euro per kilo. Bij de Belgische veilingen was de middenprijs (producentenprijs) van trostomaten in de eerste week van november (week 45) nog € 1,04 per kilo, blijkt uit cijfers van VBT. De prijs van losse tomaten was toen al gedaald naar € 0,54 per kilo. In de derde week van oktober lag deze prijs bij alle veilingen nog boven 80 cent per kilo. Daar was in de eerste week van november nog maar net meer dan 40 cent per kilo van over. Pruimtomaten, zoals de Romavine bij Zon Fruits&Vegetables, hielden redelijk stand. Na een halvering begin november naar 54 cent twee weken geleden, zijn ze deze week weer opgekrabbeld naar 85 cent per kilo. De aanvoer van Nederlandse en Belgische tomaten is nu bijzonder laag. De doorteelt tomaten is nu bij de meeste segmenten vrijwel voorbij. De belichte teelt van de grotere segmenten komt pas eind december weer op gang.

Spanje en Marokko op volle toeren

De scherpe daling van de tomatenprijzen worden veroorzaakt doordat Spanje nu volop in productie is gekomen. Bovendien lijkt het erop dat Marokko veel meer exporteert naar de EU. Door de trage start van het productieseizoen in Zuid-Europa is de productiestijging abrupter geweest dan andere jaren. In september werd naar schattingen van de Junta de Andalucía nog 30 procent minder tomaten verhandeld dan vorig jaar. Sinds eind oktober is de productie in Andalusië op volle toeren gekomen. Bovendien komen er meer tomaten uit Marokko op de Europese markt. De Spaanse middenprijzen voor alle typen tomaten is in de eerste twee weken van november gezakt naar 45 en 35 cent per kilo, het laagste niveau in vijf jaar, aldus Hortoinfo. Vorig jaar was de middenprijs in week 45 en 46 zelfs 66 en 67 cent per kilo.

‘Marokko overschrijdt ruimer quotum’

In Spanje wordt al gesproken van ‘zwarte november’ en een ‘prijzencrisis’. Fepex, de associatie van producenten en exporteurs van groente en fruit, wijst de Marokkaanse import aan als een belangrijke oorzaak van de lage prijzen. De Europese Commissie en Marokko zijn overeengekomen dat Marokko dit jaar in oktober 27,7 miljoen kilo tomaten naar de EU mocht exporteren, bijna het dubbele van vorig jaar (was 14,7 miljoen kilo). Maar volgens Fepex is Marokko ruimschoots over dit quotum heen gegaan. Marokko zou in oktober 37.635 ton hebben geëxporteerd, schrijft Hortoinfo. Dat is bijna drie keer zoveel als vorig jaar was toegestaan

Hoge ziektedruk

Behalve met lage prijzen kampen de telers in Almería dit najaar ook met veel plagen en virussen. Bij tomaat gaat het vooral om wittevlieg en virus (tomato yellow leaf curl virus). Bij andere gewassen is ook trips en door trips overgebrachte virussen een probleem. Door het hete weer bij de start van de teelt was het plaagniveau toen al hoger dan andere jaren. Door de voor november bijzonder hoge temperaturen groeien deze plaagpopulaties nog steeds. Volgens Coag Almería zijn er ‘veel telers die hun gewas deels of helemaal hebben opgetrokken vanwege virusproblemen’, schrijft Hortoinfo. De telersorganisatie vraagt het Ministerie van landbouw daarom nu al om fiscale steunmaatregelen.