Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) wil bij haar adviezen en toezicht rond aardwarmte omwonenden een grotere rol geven. Ook focust SodM op lange-termijneffecten van aardwarmte en de vermogenspositie van ontwikkelaars.
Dat blijkt uit het jaarplan 2025. SodM blijft actief in haar toezicht op de aardwarmtesector. Zo wil de toezichthouder scherp toezien op nieuwe regels die enige scheurvorming in de afsluitende grondlaag toestaat. Hiermee wordt het risico iets groter dat injectiewater in bovenliggende lagen terecht komt, met mogelijke schadelijke gevolgen.
Aardwarmte in dichtgebouwde omgevingen
Van verschillende ontwikkelingen is nog niet precies bekend welke kansen er zijn op ongelukken of schade voor mensen en hun omgeving. Wat gebeurt er bijvoorbeeld onder de grond als er steeds meer geothermieprojecten bij elkaar in de buurt komen te liggen? Daar wil SodMa meer onderzoek naar doen. Bij geothermie verspreidt afgekoeld water zich vanuit de injectieput ondergronds. Soms is niet zeker dat al het water in dezelfde laag terecht komt als waar het vandaan komt.
Er komen ook steeds meer geothermie-installaties in omgevingen waar veel gebouwen staan en mensen wonen en werken. In 2025 moet er daarom een plan komen met regels voor hoe aardwarmte in dichtbebouwde omgevingen gebruikt kan worden.
Andere lange-termijn effecten zijn natrillingen als de winning al is gestopt, vervuiling van de bodem en de omgeving bij het verwijderen van de installaties of dat de bodem minder geschikt wordt om op te bouwen.
De veiligheid van een aardwarmteproject
Aardwarmte kan door deze zaken onder een vergrootglas komen te liggen bij omwonenden. Ze willen steeds vaker weten wat SodM vindt van de veiligheid van een geothermieproject in de buurt, hoe schadelijk injectiewater is voor de diepe ondergrond. De toezichthouder gaat de ideeën, vragen en standpunten van inwoners een vastere plaats geven in adviezen en toezicht en daarvoor de informatievoorziening verbeteren.
Mogelijk gaan ook de financieringseisen omhoog bij vergunningen. SodM ziet dat vooral nieuwe en kleinere geothermiebedrijven hun geldzaken niet genoeg op orde hebben voor onderhoud, opruimen of voor als het tegenzit met het bedrijf. De toezichthouder onderzoekt hoe financiële eisen in de vergunningsaanvraag kan worden meegenomen.
Dit jaar besteedt SodM geen tijd en middelen aan het in kaart brengen van de nieuwste technische ontwikkelingen in het gebruik van de ondergrond bij geothermie. Daarvoor heeft de aardwarmtesector zelf een omvangrijk programma gestart met overheidssteun.
