ToBRFV-bestrijding onder druk

De NVWA meldt dat het aantal besmette teeltlocaties in ruim een half jaar is opgelopen met dertien nieuwe gevallen naar in totaal 66. De nieuwe cijfers met hogere besmettingsaantallen zijn geen verrassing. De NVWA neemt het hoog op dat een aantal bedrijven tot vaccineren overgaat, zo bleek eerder deze maand.

Van in totaal 66 tomatenlocaties met ToBRFV-besmetting zijn er dertien weer schoon. Op dit moment heeft daarmee bijna 20% van de besmette locaties het virus verdreven. In november 2021 was dat nog 25%. Dat het percentage niet stijgt, lijkt samen te vallen met een andere opstelling van bedrijven. De NVWA signaleerde en waarschuwde eerder deze maand dat bedrijven toch weer vaccineren met een zwakke stam van ToBRFV. Deze locaties worden bij een vondst wel als besmet gerekend en staan onder toezicht. Hoeveel bedrijven vaccins gebruiken is niet duidelijk omdat symptomen minder vaak optreden.

Vaccin gevaar voor buurtbedrijven

Toch leidt het vaccin tot hogere besmettingscijfers. Een jaar geleden meldde de NVWA dat tien van de teeltlocaties besmet waren met de zwakke variant. Het virus kwam daar onbedoeld van een buurtbedrijf dat het toepaste als vaccin. Het vaccin kan op teeltbedrijven symptomen onderdrukken als het vroeg is aangebracht. Het gevaar is echter dat als het virus ontsnapt naar een buurtbedrijf het daar later in de teelt wel schade aanricht.

Eén bedrijf verslaat virus twee keer

Het aantal besmette tomatenlocaties in Nederland is sinds 2019 dus op 66 uitgekomen. Daarvan zijn er nog 50 onder toezicht. Zeventien locaties zijn vrijgegeven, maar op vijf van deze bedrijven is opnieuw een besmetting geweest. Eén van deze vijf bedrijven heeft het virus een tweede keer verslagen en is vrijgegeven. Dat brengt het aantal bedrijven dat het virus versloeg op dertien. Van deze bedrijven is op vier locaties een andere teelt (gewas) gestart dat ongevoelig is voor ToBRFV. Dat geldt bijvoorbeeld voor komkommer.

Spoor naar Nederland

Recent werd in Slowakije een ToBRFV-besmetting gevonden op een tomatenbedrijf dat Nederlands zaad gebruikte. Het plantmateriaal kwam uit Oostenrijk. Eerdere ToBRFV-vondsten in Oostenrijk konden in Nederland niet tot plantenkwekers worden herleid. Het leek toen te gaan om kruisbesmetting van monsters. Of dat ook het geval is in deze besmetting is niet duidelijk. Slowakije laat het bedrijf onder toezicht tomaten produceren dit jaar.