Telers Terneuzen kunnen warmtelevering niet dwingen

De vijf grote glasgroentetelers in het gebied zitten met de handen in het haar. In augustus meldde leverancier WarmCO2 dat veel minder warmte en CO₂ beschikbaar is. WarmCO2 is het bedrijf dat namens kunstmestfabrikant Yara restwarmte en CO₂ levert aan tuinders. Een jaar geleden leken telers in dit gebied de directe effecten van de gasprijsstijging te ontlopen omdat hun warmtecontracten niet een directe gaskoppeling kenden.

Productie ammoniak teruggeschroefd

Indirect is de koppeling er wel. Yara heeft de productie van ammoniak in Sluiskil teruggeschroefd omdat deze zwaar verliesgevend is bij huidige energieprijzen. Ze kan dus minder warmte leveren. Toch is het hele energie- en CO₂-systeem van het glasgebied Terneuzen ingesteld op deze ene leverancier. Telers hebben geen gasleidingen tot hun beschikking. De noodvoorzieningen voor warmte op de bedrijven zijn onvoldoende en alleen bedoeld om tijdelijke leveringstops bij onderhoud van WarmCO2 op te vangen. Eigenaren van WarmCO2 zijn kunstmestproducent Yara en North Sea Port.

Kort geding

In een kort geding eisten telers een naleving van contracten tegen een dwangsom van in totaal € 60 miljoen. Daar gaat de rechter niet in mee, na afweging van de bepalingen voor overmacht en hardheidsclausule. Een enorme energieprijsstijging door een oorlog was niet voorzien, stelt de rechter. Wel stelt hij dat WarmCO2 volstrekt onvoldoende heeft gedaan om naleving af te dwingen door Yara. Telers worden daardoor met deze problemen geconfronteerd. Het is mogelijk dat in een bodemprocedure telers schadevergoeding kunnen claimen bij WarmCO2, Yara of North Sea Port. Voor de korte termijn verwacht de rechter echter dat tuinders en leveranciers afspraken maken over de volumes en prijzen voor het komende seizoen vanaf november. Onderhandelingen daarover lopen sinds september. In contracten staat dat dit vriendschappelijk en redelijk moet gebeuren.