Telers op Sicilië kennen zelfde problemen als in Nederland

Siciliaanse groentetelers telen vrijwel uitsluitend in plastic multispan boogkassen. Het kennisniveau van de telers is hoog; er staan mooie gewassen. Veruit het meest geteelde gewas is tomaat. Er wordt een breed scala aan specialtytomaten geteeld. Daarnaast worden er onder meer aubergine, komkommer, paprika, avocado, aardbei en papaja in plastic kassen geteeld.

1 op 3 werknemers uit eigen land

Ook Sicilië kampt met arbeidstekorten in de tuinbouw. Om op arbeid te besparen, maken tomatentelers gebruik van strakgespannen touwen. Ze laten de planten horizontaal naar het volgende touw groeien, om ze vervolgens door te clippen. Op deze manier kunnen ze het meeste werk lopend doen. Over het algemeen voeren ze de gewaswerkzaamheden erg nauwkeurig uit. Tussen de 20% en 40% van de werknemers in de tuinbouw zijn Italianen, maar het grootste deel komt uit Noord-Afrikaanse landen, zoals Tunesië. Het minimumloon bedraagt € 6-8 per uur.

Gewas staat sterk en generatief

De gewassen staan sterk en generatief. Zelfs in de donkerste maand december is er nog aanzienlijke lichtsterkte, met stralingsniveaus van 550-600 watt op het hoogtepunt van de dag. De buitentemperatuur in deze tijd overdag varieert tussen de 14-20° C. ’s Nachts zakt de temperatuur naar 5° C. De hoeveelheid licht en de grote dag-nacht verschillen zijn de belangrijkste reden waarom de gewassen sterk en generatief staan. Sommige kassen hebben verwarming die ze gebruiken wanneer de buitentemperatuur 5° C is of als de kastemperatuur
8° C is. In de zomer kan het tot wel 50° C worden, daarom worden schaduwnetten gebruikt vanaf maart, sommige kassen hebben sproeiers boven de kas om te koelen.

Grondteelt nog dominant

80% van de groente op Sicilië worden geteeld in de grond. De andere 20% op substraatmatten, waarvan voornamelijk op kokosmatten die voor twee tot drie teeltcyclussen worden gebruikt. Telers die gebruikmaken van kokosmatten, gebruiken tempex om de wortels op optimale temperatuur te houden. Het hergebruiken van drainwater doen ze vrijwel niet. Zaden worden opgekweekt door plantenkwekers en geleverd als trayplanten in plugs, die direct in de grond of een substraat worden geplant.

Watergift en EC

Telers op Sicilië gebruiken voornamelijk bronwater, afkomstig van een diepte tot wel 140 meter. Het water heeft hoge EC-waarden, variërend tussen 2,5 tot soms wel 6,0 mS. Het bronwater bevat met name natrium en chloor. De hoge EC-waardes hebben aanzienlijke invloed op de smaak van de tomaten. Dit is een onderscheidend kenmerk van de tomaten uit Sicilië. De hoge zoutwaardes verhogen wel het risico op bodemverzilting, wat de groei van gewassen aanzienlijk kan belemmeren. Het is daarom ook belangrijk zorgvuldig irrigatiebeheer toe te passen om verziltingsproblemen te voorkomen.

Ziekten en plagen tomaat

Plagen waar veel telers last van hebben in tomaat zijn Tuta absoluta, tomatengalmijt, Cladosporium en echte meeldauw. Bedrijven hanteren diverse benaderingen voor gewasbescherming. Sommige bedrijven zetten actief natuurlijke vijanden in, terwijl andere volledig vertrouwen op chemie. Aan de andere kant zijn er ook bedrijven die uitsluitend kiezen voor groene gewasbescherming, als gevolg van de eisen die supermarkten stellen.

Resistentie en hygiëne tegen ToBRFV

Ook ToBRFV vormt een probleem op Sicilië, maar er worden veel sterke resistente rassen geteeld tegen het virus. Daarnaast passen telers hygiëneregels toe, zoals hand- en voetontsmetting en het dragen van beschermende kleding door bezoekers of personeel.

Op een van de bedrijven van telerscoöperatie Albani stonden onder meer de rassen Levante F1 (Seminis), Axiany XR (Axia Seeds), Interventino en proefrassen van het zaadbedrijf Harmoniz. Er zijn veel ToBRFV-resistente rassen. De onderstam die wordt gebruikt is Optifort (De Ruiter/Bayer).

Ook komkommers met stekels

Op het 40 hectare grote familiebedrijf Libretti teelt men in de grond en zonder chemische gewasbeschermingsmiddelen. Ze gebruiken veel biologische bestrijding en groene gewasbeschermingsmiddelen. Hierdoor kunnen ze producten aanbieden die vrij zijn van residuen. In de tomatenkas gebruiken ze signaalrollen. Ook hebben ze een digitale scoutbox voor monitoring van Tuta absoluta.

De komkommerkas van Libretti heeft een slicer type, komkommers met veel stekels op de vrucht. Hoe meer stekels hoe beter. Dit ras is in september geplant en staat twee tot drie maanden. Ze doen twee teeltcyclussen per jaar. De productie voor een teelt ligt rond de 10-12 kg per vierkante meter en ze oogsten bijna iedere dag. De planten zijn ongeënt en er zijn rassen van Enza (Audax) en Rijk Zwaan (Soman).

Winter – én zomerteelt

Een van de kleinere bedrijven die we bezochten, was Speciality tomatenbedrijf Russo. Met een areaal van 3 hectare runt Gioacchino Russo een mooi bedrijf. Het is er erg schoon, en het gewas staat er erg mooi bij. Russo regelt zelf afzet onder meer op de binnenlandse markt, maar exporteert ook kleine partijen naar Zwitserland, Oostenrijk en Denemarken. De teelt op kokosmatten begint in september. Russo heeft net getopt (half december) en het gewas wordt geruimd in maart. In april volgt nog een teelt, die doorloopt tot augustus. Gedurende de warmste maanden maakt de telers gebruik van schaduwnetten om de overmaat aan temperatuur en zonlicht te beperken. Het bedrijf legt sterk de nadruk op hoge kwaliteit en smaak, waarbij veel aandacht wordt besteed aan een goede watergift, zorgvuldig bladsnijden en hygiënisch werken. Ook wordt het bladafval adequaat afgevoerd.