Telers nog altijd in onzekerheid over bufferstroken

Hoe zit het nu met bufferstroken na de weigering van de Europese Commissie om mestwetgeving (7e actieprogramma Nitraatrichtlijn) gefaseerd in te voeren? Bufferstroken worden verplicht, schreef het ministerie, maar waren ook al een eis in nieuwe regels voor het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB).

Ander gewas op teeltvrije zone dan hoofdgewas?

De belangrijkste invloed van de correctie voor telers is mogelijk het effect op de bufferstroken, denkt Henry Withaar, agrarisch adviseur van Exlan, onderdeel van Agrifirm. “De overheid is op dit moment de wetgeving voor de bufferstroken in het 7e actieprogramma Nitraatrichtlijn aan het afronden. Dus met 100% zekerheid kan niet worden gecommuniceerd. Vooralsnog wordt de teeltvrije zone separaat gezien van de bufferstrook en vooralsnog blijven teeltvrije zones zoals we die al kennen bestaan.” Vanuit het 7e actieprogramma Nitraatrichtlijn moet op de teeltvrije zone een ander gewas dan het hoofdgewas staan.

Vanuit het GLB mag op de bufferstrook echter hetzelfde gewas staan als de hoofdteelt. Het kan dus zijn dat de overheid met een aanpassing komt, dat is onduidelijk. Withaar: ”Zowel op de bufferstrook als op de teelvrije zone mag in elk geval niet worden bemest en mogen geen gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt.”

Voor de volledigheid is het goed om te melden dat wanneer bufferstroken voor het GLB worden ingezet als niet-productief bouwland (ten behoeve van GLMC 8), deze bufferstroken ook niet mogen worden beweid, niet mogen worden beteeld en ook niet mogen worden geoogst.

Lees ook: Verplichte bufferstrook niet in afzetcontracten

Hoe breed moet de bufferstrook zijn?

Hoe zwaar de maatregel landt bij de bedrijven, hangt af van de regio in Nederland. Withaar: “Ik ken bedrijven met percelen waarvan de 3 meter bufferstrook afgeschaald mag worden naar 1 meter, omdat de verhouding bufferstrook ten opzichte van het topografisch perceel meer is dan 4%.”

“Het is namelijk zo dat wanneer het oppervlak bufferstrook meer is dan 4% van het areaal topografisch perceel, de bufferstrook van 3 meter naar 1 meter mag worden verkleind. In zo’n geval komt de maatregel minder hard aan. Ook bedrijven die de kopakker sowieso vrijhouden hebben minder last van de maatregel. De maatregel is wel een verzwaring voor bedrijven die 3 meter bufferstrook moeten gaan aanleggen waar deze grond eerder zo volledig als kon werd benut.”

Hoe zit het met de controle op naleving?

De vraag is ook hoe wordt gecontroleerd en gehandhaafd, zegt Withaar. “De overheid heeft aangegeven dat 2023 een leerjaar wordt. De overheid gaat uit van goede intenties van agrarische ondernemers. Daarom zal in eerste instantie niet worden beboet als blijkt dat de regelgeving en voorwaarden vanuit onwetendheid niet zijn nageleefd. Als echter blijkt dat moedwillig de regelgeving en voorwaarden zijn genegeerd kan het zijn dat de overheid anders besluit. Daarom is het goed om als agrariër goed geïnformeerd te zijn en zo correct mogelijk te handelen. Helaas is over enkele maatregelen nog steeds onduidelijkheid en dat maakt het erg lastig.”

Zo is de internetconsultatie voor wintergewassen nog niet teruggekoppeld en geeft dit onduidelijkheid over de maatregel voor vanggewassen. Daarnaast is ook de lijst met rustgewassen nog altijd niet gepubliceerd. Tot dat dit soort zaken definitief en gepubliceerd zijn zullen bij telers nog steeds vragen bestaan, denkt de adviseur.