Tuinders zien voedselverspilling niet als een groot probleem. Of toch? In Engeland in elk geval wél. De BBC wijst de schuldige aan.
Gisteren zag ik op BBC1 Hugh’s War on Waste. Journalist/schrijver/kok/tv-persoonlijkheid Hugh Fearnley-Whittingstall deed een uur lang verslag van zijn bevlogen zoektocht naar het wie, wat en waarom van voedselverspilling. Wie gooit er wat weg en waarom?
Ik moet bekennen dat ik er wat sceptisch naar begon te kijken. Want hoe erg is het nu echt? Ja, er blijft wel eens wat over. Maar dat vindt zijn weg wel naar de verwerkende industrie die het snijdt en in zakjes stopt of in potjes. Of het dient nog als veevoer of gaat naar de biovergister.
En als supermarkten of consumenten van alles weggooien, nadat ze er toch gewoon eerst voor hebben betaald, hoe erg is dat dan voor de tuinder? Die zou nóg moeilijker voor een fatsoenlijke prijs van zijn producten afkomen als supers vanaf nu precies dát kochten wat ze ook konden doorverkopen en als wij, de burgers, alleen nog maar dát kochten wat we ook daadwerkelijk opaten.
Tranen
Maar Hugh wist me toch te verrassen. Hij had een bepaald tranentrekkend interview met een vollegrondsgroenteteler en zijn vrouw en zoon, die failliet gingen aan noodgedwongen moeten storten van een flink deel van de oogst. Dat kwam dan weer doordat A: de supermarkten te streng zijn op cosmetisch niet helemaal perfecte producten en B: de supermarkt waar dit familiebedrijf aan leverde bijna standaard ’s ochtends een deel van de bestelling van de dag ervoor weer cancelde.
Kennelijk is dat tweede een groot probleem voor heel veel Engelse telers. Niet helemaal uit de verf kwam waarom supers dat doen. Kennelijk bestellen ze voor de zekerheid te veel en als ze ergens anders nog goedkoper kunnen inkopen bestellen ze vervolgens ook weer af. De super vertrouwt erop dat zijn leveranciers daar niet tegen protesteren of reclameren, omdat ze hun relatie met een zo grote afnemer niet willen bederven
Kromme courgettes
De betreffende supermarkt, Morrisons, was zowaar nog zo sportief BBC’er Hugh te woord te willen staan. De manager duurzaamheid en de manager PR kwamen aan met een wel zeer zwak onderzoekje naar de het koopgedrag van het winkelend publiek, als ze die kromme courgettes naast rechte exemplaren zouden voorzetten. Tegen dezelfde prijs. Ja, nogal wiedes dat ze dan de rechte pakken.
Hoe het zat met dat structureel op het laatste moment afbestellen, dat leverde voornamelijk gestamel op ‘dat ze dat moesten uitzoeken’. Hugh liet ze wegkomen met de belofte dat Morrisons voortaan minder voedsel dat nog prima eetbaar was naar de biovergister zouden laten afvoeren. In plaats daarvan zou er dan méér naar de voedselbank kunnen, waar de BBC-verslaggever ook een onderdeel van zijn uitzending aan had gewijd.
Verspilling is zonde
Verspilling van perfect eetbaar voedsel is zonde. Dat hebben we allemaal van onze ouders geleerd – en zo niet, dan was er iets mis bij die ouders. Wat de keten beter kan doen, zodat er niet zinloos veel moeite, energie en andere grondstoffen worden gestopt in een product dat te mooi is om de vergister in te gaan, dat mag zij niet nalaten.
De tuinder kan daar in elk geval aan meedoen door niet ‘blind’ tonnen product de markt op te duwen zonder in vroegtijdig stadium te weten voor wie; én kan zich ondertussen gelukkig prijzen dat de publieke opinie – of toch in ieder geval de BBC – de tuinder steunt en met de vinger wijst naar de supermarkt.