premium
Foto: Gerard Boonekamp
De afzet en prijzen van slasoorten hebben afgelopen jaar geleden onder de coronapandemie, hittegolven en droogte. Verschuiving van grondteelt naar sla op water en zware slateelt naar België heeft invloed op de concurrentie en prijsvorming.
Volgens Benny Cuypers, Divisiehoofd Verkoop groenten van BelOrta, was 2020 voor sla een jaar met sterk wisselende prijsvorming. Voor lollo bionda, lollo rossa, eikenbladsla en rucola kwam dat vooral door de coronalockdowns in maart tot en met mei en in november en december. Voor serresla (kropsla) speelden de hittegolven en droogte een rol in de prijsvorming. “In het voorjaar, april en mei, en in het najaar, september tot half oktober, waren door droogte en hitte de volumes van de vollegrondsproducties in Frankrijk en Duitsland beperkt, waardoor de prijzen hoger waren.”
Marktmaatregel
In België heeft de marktmaatregel voor speciale slasoorten gewerkt, waarvan de afzet door de sluiting van de horeca is getroffen. Door deze marktondersteunende maatregel kregen telers uit een Europees fonds een kleine vergoeding voor ongeoogst agf-product dat is vernietigd. Mede hierdoor is vorig jaar bij BelOrta 800.000 stuks minder lollo bionda, 300.000 stuks minder lollo rossa en 100.000 stuks minder eikenbladsla aangevoerd.
Zware sla
Voor Bas van der Waal, telersbegeleider van Marni Fruit Growers, blijven lollo bionda, lollo rossa, eikenbladsla en frisee aantrekkelijke producten van onder glas gedurende december tot en met april. Daarbij blijft er concurrentie vanuit Spanje en Italië in deze periode, wat voor prijsdruk zorgt. De telersbegeleider ziet de zware slateelt steeds meer richting België verschuiven.
Hoger gewicht zorgt voor concurrentie
Ook bij de andere slasoorten ziet hij daar hogere gewichten, wat resulteert in concurrentie. “Doordat de alternatieve slasoorten in België standaard met acht stuks in poolbakken gaan, heeft dat voor de afzet als nadeel dat de verpakking in dozen met twaalf stuks in polyzakjes erg duur wordt door de bijkomende kosten. Hier zou wat flexibiliteit op zijn plaats zijn door sla, zowel krop als kleurtjes, in dozen te verpakken. Dat scheelt fusthuur en zal de afzet voor export zeker bevorderen.”
Sluiting horeca fikse aderlating
Het verplicht sluiten van horeca en andere eetgelegenheden vanwege corona betekende een fikse aderlating voor de afzet van sla. “Er werd veel minder afgenomen en de prijzen daalden door te veel aanbod. Dit resulteerde weer in vernietiging of storten van product. En dat het vernietigen van product extra arbeid geeft bij de teelt op water moge duidelijk zijn”, aldus Van der Waal.
Meer verkopen in retail
De retail vaarde wel bij de sluiting van de horeca en zag haar verkoop in slasoorten veelal verdubbelen. Het eventuele tekort aan product werd veelal op lagere dagprijsbasis bijgekocht. Dit kan negatief uitwerken bij het afsluiten van nieuwe prijs- en leveringsafspraken voor 2021.
Toename teelt op water
Volgens de landbouwtelling was er vorig jaar in Nederland 66 hectare sla onder glas. In 2018 was dit 55 en in 2019 52 hectare. Het areaal in België is vele malen groter.
Bij de grondteelt heeft de (poly)sla ook vorig jaar weer last gehad van Fusarium. Van der Waal: “Ondanks de Fusarium-resistente rassen zie je steeds meer inkrimping van de teelt in de grond en uitbreiding in teelt op water, al dan niet in kassen of in schuren.”
De telersbegeleider verwacht dan ook dat de waterculturen de komende jaren uitbreiding zullen laten zien, wat resulteert in een hoger aanbod met wellicht meer prijsdruk. “Dit vanwege de lagere gewichten, mindere kleur en minder stevig product in vergelijking met import.”
Romana speelt een heel kleine rol mee onder glas. “Spanje blijft met dit slaproduct in flowpack de winnaar. In maart en april heeft Nederlands product van onder glas de voorkeur vanwege versheid en betere uitstraling.”
Afzet liep goed door
Kropslateler Jan de Winter in Ridderkerk (Z.-H.) heeft ondanks corona een goed afzetjaar achter de rug. “Toen de coronapandemie uitbrak had ik wel het idee dat de mensen gezonder wilden eten, waardoor de afzet van kropsla goed liep. Ook hartje zomer liep de afzet goed door. Alles wat oogstbaar was, ging weg. Door stijgende kosten en steeds meer eisen, zoals PlanetProof en GlobalGap, wordt de marge wel kleiner.”
Toen de coronapandemie uitbrak had ik wel het idee dat de mensen gezonder wilden eten, waardoor de afzet van kropsla goed liep
Kropslateler Jan de Winter in Ridderkerk
Meer risico
Ook het telen brengt meer risico met zich mee, omdat bepaalde middelen, zoals Rizolex, niet meer zijn toegelaten. “En de schadedrempel is nul, want er mag geen schimmel of iets op de sla zitten.” De hittegolven zorgden bij De Winter niet voor problemen in de teelt of brandschade op de sla. Maar hier en daar is er toch wat (brand)schade op het product geweest met als resultaat een onverkoopbaar product. Door veelvuldig nathouden van gewas in de nacht en het oogsten tot einde ochtend, was toch een goed product met acceptabele houdbaarheid beschikbaar.
Fusarium
De laatste zes jaar heeft de teler erg veel last van Fusarium gehad. Maar door nieuwe Fusarium-resistente rassen van Rijk Zwaan heeft De Winter voor het eerst, sinds de Fusarium-toesloeg, zonder grondstomen jaarrond sla kunnen telen.
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht