EU-landen trekken hard aan Spaanse groente. Dat leidt soms tot spanning in de prijzen tussen klasse 1 en 2, contract- en daghandel en gangbaar en biologisch.
Spaanse consumenten betalen 26% meer voor verse groente dan vorig jaar. In Nederland is dat 13%. Er is veel vraag naar Spaanse glasgroente uit verschillende Europese landen, waar de productie lager is. Dat maakt product ook duurder op Spaanse veilingen en dus in de winkels.
Bladluis- en virusdruk in Andalusië
Wat in Andalusië nog een rol speelt, is de bladluis- en virusdruk. In komkommer en courgette zijn kassen eerder uitgeruimd, zodat hier en daar een tekort ontstond. De zeer warme zomermaanden leidden bovendien tot problemen in de vruchtzetting bij paprika en tomaat, laat entomoloog Jan van der Blom van Coexphal weten. De ToBRFV-besmettingen in tomaat lijken echter niet veel invloed op het aanbod te hebben gehad.
Af en toe nee verkopen voor komkommer
Toch is het soms moeilijk de vraag in te vullen uit veel Europese landen zoals Duitsland, beaamt een coöperatie in Almeria. Dat is in week 46 vooral moeilijk voor komkommer en rode paprika. Hoe gaat de coöperatie daarmee om? Krijgen vaste klanten een hogere prioriteit bij levering in krappe tijden? “We proberen iedereen te voorzien, ook nieuwe klanten als het niet te grote zijn, maar voor komkommer moeten we af en toe nee zeggen.”
Nuancering in prijzen Spaanse groente
De prijzen zijn zeker niet slecht voor Spaanse telers, maar dat behoeft wel nuancering. Om een doos paprika van 5 kilo in Nederland te krijgen, is een transportuitgave van € 1,50 nodig. Dan zijn kosten voor pakken, wassen, sorteren niet meegerekend. Hout- en papierprijzen zijn ook gestegen. “Dus als je naar de supermarkt gaat en mixverpakking voor € 1,50 koopt, moet er nog de winst van supermarkten af, de kosten van supermarkten, transport vanaf ons, maar ook naar ons magazijn. Dan blijft er dus niet zoveel over”, stelt de coöperatie in Almeria.
Vaste prijzen voor afnemers uit Europa
De afzetorganisatie is open over het afzettraject, op voorwaarde dat het anoniem is. In augustus zijn contracten gesloten met afnemers uit Europese landen, waaronder Duitsland en Nederland. De coöperatie heeft daarin veelal vaste prijzen afgesproken met afnemers, dus op basis van vroege verwachtingen van de winterafzet. Voor de zekerheid zijn ook vaste prijsafspraken gemaakt voor vrachtenwagenritten, waardoor de kosten en opbrengsten veelal vastliggen. Telers weten daardoor nu al vrij goed waar ze aan toe zijn.
Wie profiteert van hoge veilingprijzen?
Nu doet er zich iets geks voor. De krapte aan groente heeft meer Spaanse glasgroente voor de klok gebracht in Nederland. Op twee veilklokken in Nederland (ZON en The Greenery) wordt Spaans product geveild. In week 46 bracht een doos paprika circa € 7,20 op bij The Greenery. Als de Spaanse leverancier € 3 nodig heeft per doos, is die prijs op de Nederlandse veilingen winstgevend. John Willems, directeur van ZON, laat weten dat dit geen winst is voor de Venlose veiling. “We veilen in commissie, dus of de prijs hoog is of laag, de opbrengst is voor de Spaanse leverancier. Voor ons is het een belangrijke aanvulling van het assortiment.”
Of die commissieconstructie ook bij The Greenery geldt, is niet duidelijk. Profiteert The Greenery via dochter Hagé hier ook niet van de hoge veilprijzen op Spaans product? De afzetorganisatie wil er niet op reageren “zolang de pilot met Spaans product loopt.”
Simpele vergelijking tussen Nederland en Spanje is moeilijk
Een simpele vergelijking van de veilprijzen in Nederland met die in Spanje is moeilijk. Dat geeft geen uitsluitsel over waar het meest wordt betaald voor Spaanse groente. Bij Spaanse veilingen komt ongesorteerd product in kisten voor de klok, in Nederland is het product klaargemaakt voor de eindklant.
Wat ook opvalt is de vraag naar tweede klasse of zelfs industrieklasse komkommer. De coöperatie noemt industriekomkommers nu een ‘heet product’, ook bij afnemende supermarkten. Het lijkt erop dat supermarkten op die manier in de gunst willen blijven bij prijsgevoelige klanten. Ook een ander Spaans verkoopkantoor herkent die vraag naar lagere klassen.
Gangbaar soms duurder dan EKO
Als er zo had getrokken wordt aan gangbaar Spaans product, hoe groot blijft dan het prijsverschil tussen gangbaar en biologisch? Normaal is het prijsverschil (af teler) circa 10 tot 15%. Stijgt de prijs van het snelgroeiende biologische product even hard mee als het conventionele product? Op basis van prijzen voor Spaanse komkommer op de Franse groothandelsmarkt Lyon-Corbas zijn prijzen voor gangbaar en biologisch opvallend. Midden november lagen de prijzen voor gangbare Spaanse komkommer enkele weken boven de biologische. In week 47 heeft biologisch een bonus van € 0,03 per stuk. Op noteringen van Franse groothandelsmarkten is dat verschil groter bij aubergine (€ 0,20 per kilo). Bij rode paprika variëren groothandelsprijzen iets sterker (€ 2,40 per kilo voor biologisch en € 1,70 per kilo voor gangbaar product).