Sector kijkt met ingehouden adem naar FresQ

Wat is het volgende hoofdstuk van de jonge coöperatie FresQ? Die vraag houdt velen in de sector bezig, maar ook daarbuiten. Wat nu gebeurt met FresQ is in ‘coöperatieland’ namelijk uniek.

Analyse

Hoe redden de telers zich uit de opstapelende problemen met kartelboete en dreigende terugvordering van GMO? Is er toekomst voor FresQ? Zijn de twee nieuw opgerichte coöperaties veilige parachutes voor telers?  Volgende week zal het Productschap Tuinbouw de uitkomsten van een GMO-vervolgonderzoek aan FresQ communiceren. Grote vraag is of er nog een terugvordering van eerder uitgekeerde GMO komt, want dan wordt het wel heel lastig voor de coöperatie.

De coöperatie FresQ deponeerde vorige week haar beknopte jaarverslag over 2012. Er werd een licht verlies geleden van een kleine twee ton, maar dat is niet zo gek voor een coöperatie. De balans roept door grote toenames in de schuldpositie en vorderingen meer vragen op dan antwoorden, maar FresQ wil die op dit moment niet beantwoorden. Een bestuurder laat wel weten dat hier niet teveel achter gezocht moet worden. Ook wil directeur Jan de Boer niets zeggen over de website van FresQ. Daar is informatie over verkoopdochters weggehaald. Verder is ook niet duidelijk of leden zich uitgeschreven hebben voor 1 juli.

Juristen en coöperatiewatchers van de Nederlandse Coöperatieve Raad (NCR) volgen de zaak van enige afstand met grote interesse. Er is namelijk geen precedent in de land- en tuinbouw te benoemen, al zou een pijnlijk en langdurig uitgevochten faillissement in de zuivel van Heino Krause model zijn voor een mogelijk worst case scenario voor FresQ.

FresQ is bovendien verwikkeld in meerdere procedures. Donderdag werd bekend dat FresQ in een rechtszaak met het voormalig lid Kaaij Brothers verwikkeld is. FresQ hoeft de rechten op Red Star tomatenmerken niet terug te geven, blijkt uit kort geding.

Het is duidelijk dat de coöperatie uit alle macht de belangen van de huidige leden goed probeert te vertegenwoordigen, maar lukt het ook om telers zonder kleerscheuren door GMO-zaken en kartelboetezaken te loodsen? Want zijn de nieuwe coöperaties wel veilige parachutes voor telers in zo’n worst case scenario? Twee juristen zeggen onafhankelijk van elkaar dat de UA-bepaling ‘Uitgesloten Aansprakelijkheid’ niet persé betekent dat telers geen gevolgen ondervinden als de oude coöperatie omvalt. Veel GMO-investeringen via FresQ staan op bedrijven, wat de situatie bijzonder gecompliceerd maakt. En hoe gaan dochters over in een nieuwe structuur en wat betekent dat voor aansprakelijkheid?  Het PT lijkt een salomonsoordeel te moeten vellen in haar besluit, al is de vraag hoezeer het PT zelf het besluit bepaalt. Op GMO-gebied staat het feitelijk onder curatele van het ministerie van EZ.