Schouten trok op LNV tuinbouw al eens door crisis

Het is code rood voor de glastuinbouw. De landelijke campagne die deze week is gestart, moet minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) ervan overtuigen met maatregelen te komen om de energieprijzen te dempen en bedrijven te redden met bijvoorbeeld een borgstellingsregeling. Woensdag vindt overleg plaats tussen ondernemers, Glastuinbouw Nederland en minister Jetten.

Tot dusverre is Jetten (D66) met Staghouwer (LNV-ChristenUnie) en Kaag (Financiën-D66) niet tot steunmaatregelen gekomen voor de glastuinbouw. Met name D66 leek er in de Tweede Kamer weinig voor te voelen. Meerdere ministeries besluiten over een steunaanvraag. Er kwam wel geld, maar dat is om investeringen in energiebesparing te stimuleren in de glastuinbouw. Staghouwer kondigde dat al aan in juli, maar wees naar de banken om bedrijven te helpen.

Tijdelijke aanstelling Schouten

Nu neemt dus Carola Schouten tijdelijk de plek in van de opgestapte Staghouwer. Jaap Bond, boegbeeld van de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U), was betrokken bij gesprekken over coronasteun met destijds minister Carola Schouten. Of haar tijdelijke aanstelling iets wijzigt in de opstelling van het kabinet voor noodsteun, valt nog te bezien.

Bij de coronacrisis werd de tuinbouw geraakt door overheidsmaatregelen. De energiecrisis volgt ook uit de opstelling van overheden tegenover Rusland, maar een vergelijking tussen de crises is lastig te maken, denkt Bond. “De Nederlandse overheid is hier ook maar mee geconfronteerd. Nederland is afhankelijk van de EU, daar vinden ook gesprekken plaats over een prijsplafond.” Schouten doet LNV er bovendien bij bovenop haar eigen dossier armoedebeleid. Bond: “Ook daar is nogal wat om te doen.”

Slechte timing

Het vertrek van Staghouwer kent dus niet direct voordelen voor de glastuinbouw. Staghouwer struikelde over het opstellen van een toekomstvisie met perspectief voor de land- en tuinbouw. Veel dossiers blijven daardoor nu liggen, denkt Bond. “Ik verwacht niet dat Schouten als tijdelijk vervanger dit dossier oppakt. Dat zal een nieuwe LNV-minister uitwerken, maar daardoor is ook het perspectief in zaken als middelenbeleid en nitraatrichtlijnen voorlopig niet gegeven.”

‘Zorgelijk moment’

Volgens voorzitter Adri Bom-Lemstra van Glastuinbouw Nederland is het besluit dat minister Staghouwer van LNV heeft moeten nemen voor hem natuurlijk een persoonlijk drama. “Ik heb alle respect voor zijn keuze, maar in de huidige energiecrisis is elke vertraging onwenselijk.” Dat zou kunnen plaatsvinden bij aanstelling van een nieuwe minister van LNV die Schouten aflost.

Dat zijn vertrek juist op het moment komt dat er zo veel speelt in de sector en veel glastuinbouwbedrijven in financiële problemen zitten, is zorgelijk

Bom-Lemstra: “Bij een nieuwe minister investeer je als organisatie altijd in de kennismaking, met als doel om snel op vlieghoogte te komen. We hebben als Glastuinbouw Nederland diverse bedrijfsbezoeken georganiseerd om hem zo goed mogelijk te informeren over de belangrijke dossiers in onze sector. Dat zijn vertrek juist op het moment komt dat er zo veel speelt in de sector en veel glastuinbouwbedrijven in financiële problemen zitten, is zorgelijk.”

Op het energiedossier heeft de glastuinbouw momenteel vooral te maken met het ministerie van EZK. “We hopen dat het vertrek van deze minister dat niet beïnvloedt en dat het kabinet voldoende daadkracht toont.”

Kippenvel

Glastuinbouw Nederland steekt veel energie in de campagne voor noodsteun. Met een paginagrote advertentie in het Algemeen Dagblad werd dinsdag de publiekscampagne gestart. Daarbij is gekozen voor een petitie. Daarin is uitgelegd dat glastuinbouw een rol speelt in de energietransitie. Op 8 september om 10:00 uur hadden 1.786 mensen de petitie ondertekend.

Circa 500 tuinbouwbedrijven stuurden de afgelopen dagen brieven naar Jetten met een oproep tot steun. Daarbij waren ook veel persoonlijke verhalen. Volgens Bond is de situatie op deze bedrijven buitengewoon ernstig. “Het is echt om kippenvel van te krijgen.”