Schermen tegen uitstraling

Als de koptemperatuur van de plant sneller daalt dan de kastemperatuur, kunnen diverse gewasproblemen makkelijker optreden. Denk aan Mycosphaerella, binnenrot, gevolgen van een belemmerd calciumtransport en zwakkere cellen met een tekort aan suikers. Dit is te voorkomen door uitstraling tegen te gaan met het grotendeels sluiten van het scherm, in de periode van net voor zononder tot iets na zonop (als de zon de netto-opwarming gaat overnemen).

Minder uitstraling

Door het scherm ongeveer 90% te sluiten ‘ziet’ de plant een warmere hemel en zal minder warmte verliezen door uitstraling. Tijdens het afgelopen EnergiekEvent gaf adviseur Peter Geelen van Plantmonitoring.nl aan dat de planten daarbij omhoog ‘kijken’ over de volle 180 graden. Het is dus niet zo dat planten die direct onder de open schermkier staan alsnog met veel uitstraling te maken krijgen.

Op basis van het temperatuurverschil boven en onder het scherm kan de schermkier vergroot of verkleind worden tijdens het uitstraling wegschermen. Als de kastemperatuur de stooklijn nadert, mag het scherm op basis van buisvraag helemaal dichtlopen voor energiebesparing.

Foto: Peter Visser

Schermkier

Teeltmanager Roel Klapwijk van paprikabedrijf Personal Vision is in 2017 begonnen met het schermen tegen uitstraling. In eerste instantie om te meten wat het effect is, zonder er al heel specifiek mee te gaan sturen. De effecten op het gewas bij de praktijkervaring zijn positief. “Uitstraling is voor ons net zo belangrijk geworden als instraling.”

Met de grootte van de schermkier wordt gespeeld op basis van de buitentemperatuur, zodat voldoende lage etmaaltemperaturen gerealiseerd kunnen blijven worden. Zolang het absoluut vocht boven het doek gelijk of groter is dan onder het scherm, heeft het schermen tegen uitstraling geen negatieve invloed op de vochtafvoer uit de kas.

Meer vocht

Door het schermen tegen uitstraling wordt wel geteeld bij hogere luchtvochtigheden, maar met een vitaler gewas veroorzaakt geen extra schimmelproblemen. Binnenrot bleek bijvoorbeeld in een evaluatie juist de minste problemen te veroorzaken bij paprikabedrijven die aan het begin van de nacht het meeste schermden.

Richting de eerste zetting past Klapwijk het schermen tegen uitstraling nog niet toe. “Het gewas staat dan vrij vegetatief, en je wilt dan naar generatief toe. Het is dan te lastig om uitstraling tegen te gaan zonder zettingsproblemen te krijgen.”

Twee schermdoeken

Bij Personal Vision zijn twee schermdoeken aanwezig. Door het bovenste doek volledig te sluiten, en het onderste voor 80%, blijft het onderste doek warmer door opwarmende lucht tussen de beide doeken. Als het bovenste doek voor 80% gesloten zou worden, sijpelt er koudere lucht van boven door naar onderen, waardoor het onderste doek kouder blijft. Bij de plant die dit waarneemt, zal hierdoor meer uitstraling plaats vinden.

Onder de 250 Watt instraling gaat het scherm in deze periode standaard net voor zononder dicht.