De redactie van Groenten & Fruit heeft mij gevraagd om een weblog te maken, wat ik graag doe. Ik wil u graag eens meenemen in een kijk op drie rollen die je kunt vervullen in de glastuinbouw: de teler, de adviseur en de dienaar van de collectieve zaak.
Niet helemaal toevallig natuurlijk, want in mijn loopbaan heb ik alle drie die rollen vervuld. In deze aflevering begin ik met mijn eerste rol: die van teler.
Teler was ik in mijn jonge jaren, tussen mijn 25e en 40e. In de tijd dat je meer tuinder dan ondernemer was: gericht op productie in plaats van op het product, laat staan gericht op de markt en de consument. Hoe verdiende je in de 20e eeuw je geld als teler? In eerste instantie met een hoge productie. Je bedrijf en dan vooral de grond waarop of waarin je teelde was je pensioen. Bijna altijd alleen maar waardestijging, soms verdubbeling van waarden in een paar jaren tijd. Natuurlijk probeerden wij als telers de omslag te maken naar marktgericht ondernemen, maar toen nog vanuit de gedachte dat we dat vooral collectief en via de retail moesten doen.
Vanuit mijn nieuwe rol als adviseur en als dienaar van het collectief neem ik hier en daar voorzichtige tekenen van succes waar in het maken van de omslag naar marktgericht denken. Er zijn individuele bedrijven die hetzij met nieuwe producten of gewoon met heel goed luisteren naar hun klanten hun plek in de 21e eeuw gevonden hebben. Maar ik constateer ook dat de meerderheid van de bedrijven te laat of niet aan de transitie toekomt. De natuur gaat haar gang.
