‘Robuust mestbeleid botst met precisielandbouw’

In het nieuwe mestbeleid moet ruimte blijven voor maatwerk, dan maar wat minder stoer.

Nee, trots is niemand op het huidige mestbeleid. De regels zijn gedetailleerd, ingewikkeld en fraudegevoelig. De administratieve lasten voor boeren én handhavers zijn torenhoog. En misschien nog wel het ergste: boeren zien de relatie tussen regels en doelen niet meer. Voor alle duidelijkheid: schoon water!

Mestbeleid soms onwerkbaar in praktijk

Het huidige mestbeleid is soms ook onwerkbaar in de dagelijkse praktijk. Is het dan vreemd dat ondernemers de randjes opzoeken? Het risico op een boete nemen? Nee, ook al geldt er natuurlijk nooit een geldig excuus voor bewuste wetsovertreding. Tegelijkertijd laat een gehaaste overheid met alle gemak de invulling van het beleid aan rechters over, zoals bij de toekenning van fosfaatrechten. Enkele duizenden dossiers liggen nog voor.

Het mestbeleid moet ‘robuuster’ worden. Let wel: minister Schouten doelt op de periode ná 2021

Minister Carola Schouten vindt dit allemaal redenen genoeg om het huidige beleid drastisch te herzien. Het moet ‘robuuster’ worden. Let wel: zij doelt op de periode ná 2021. Tot die tijd draait het zesde actieprogramma nitraatrichtlijn. En dit programma krijgt nog ‘gewoon’ invulling, onder andere op het gebied van naleving. Het beleid moet uiteraard ook passen binnen het Europese kader. De Nitraatrichtlijn en Kaderrichtlijn Water zijn dwingend.

Een eenvoudiger mestbeleid vergt keuzes, waarschuwt de minister, en keuzes hebben consequenties

Kringlooplandbouw geeft kader mestbeleid aan

Het zal niemand verbazen dat kringlooplandbouw het kader aangeeft voor de herziening van het beleid. De term is het mantra in Schoutens notaDuurzaam voedsel waaraan elk toekomstig beleid wordt getoetst. Een kringloop betekent efficiënte inzet van nutriënten. De minister zegt afgelopen zomer veel ideeën te hebben gehoord. Zij wil nu met boeren, waterschappen en drinkwaterbedrijven in gesprek. De aftrap van de dialoog is op een landelijke bijeenkomst nog dit jaar, met regionaal vervolg in de winter. Eind 2019 presenteert zij haar voorstellen.

Een eenvoudiger mestbeleid vergt keuzes, waarschuwt ze, en deze keuzes hebben consequenties. Niet iedereen kan straks met een nieuw mestbeleid worden bediend.

Speerpunt: minder kunstmest

De minister noemt in een brief aan de Tweede Kamer alvast een speerpunt: minder kunstmest. De veehouderij veert meteen op. Het is een lang gekoesterde wens om meer dierlijke mest te mogen aanwenden. Hier dreigt een botsing met de wens om naar behoefte (afhankelijk van productie en grondsoort) te bemesten. Akkerbouwers willen juist met kunstmest de mogelijkheid hebben dat laatste nutriënt toe te voegen.

Robuust mestbeleid is een mooi beleidsvoornemen, maar is tegelijkertijd knellend

Ook kringlooplandbouw drukt haar in een spagaat. Schouten moet ondernemers de ruimte geven om lokaal, landelijk of internationaal kringlopen uit te werken.

Robuust is een mooi beleidsvoornemen, maar is tegelijkertijd knellend. In het nieuwe mestbeleid moet ruimte blijven voor maatwerk, dan maar wat minder stoer.