Rioolwater benutten in tuinbouw

Droge zomers vergroten de behoefte aan aanvullend gietwater, zeker in gebieden met brakker/zouter sloot- en grondwater. Het kan nuttig zijn om lokaal te kijken naar beschikbare alternatieve bronnen, bijvoorbeeld hemelwateropvang van een nabijgelegen industrieterrein dat het regenwater van de daken niet zelf benut. Binnen het Belgische Awair-project wordt gekeken of water uit afvalwaterzuiveringsinstallaties geschikt is als gietwaterbron. De resultaten zien er veelbelovend uit.

Afbraak bacteriën

Recent is in het Awair-project bij de AWZI van Sint-Amands onder andere gekeken naar het terugdringen van E.coli-bacteriën in het afvalwater via een extra zuiveringsstap, omdat toekomstige normen strenger gaan worden. Alle geteste technieken, ultrasone geluidsgolven en ontsmetting met waterstofperoxide of chloordioxide, bleken in staat om de hoeveelheid E.coli-bacterie terug te dringen tot gewenste toekomstige toegestane maximale waarden. De ultrasoon-techniek bleek tevens gunstig om algengroei in het water tegen te gaan.

Snelle afname bacteriën

Toepassingen van waterstofperoxide en chloordioxide laten een snelle bacterie-afname zien. Soms was al na een uur of enkele uren bijna het gewenste afdodingsniveau bereikt. Zo’n twee etmalen na uitwerking van de zuivering was wel weer een beginnende hergroei van E-coli vast te stellen.

Hoge vaste kosten

Modelberekeningen geven aan dat de hele kleine AWZI in Sint-Amands – waarop 9.000 huishoudens hun riool lozen – telers tot 1,5 kilometer daaromheen van aanvullend water kunnen voorzien in de zomer. De aanleg van een leidingwerk zal veruit de grootste kosten met zich meebrengen. De kosten bestaan uit vaste lasten die aan deelnemende telers een verzekering bieden tegen watertekorten. Als voor een hogedruknetwerk wordt gekozen (8 bar), zullen de investeringskosten bijna twee keer zo hoog liggen als voor een lagedruksysteem (1 tot 2 bar).

_{Tekst gaat verder onder de foto}

In plaats van lozing op een rivier, kan afvalwater met een extra zuiveringsstap benut worden als gietwater voor de tuinbouw. – Foto: Peter Visser

}

Aanvullende ontsmettingstechniek

De kosten van de aanvullende waterzuivering zijn ten opzichte van het distributienetwerk relatief geringer. De optimale keuze voor een specifieke aanvullende ontsmettingstechniek zal afhangen van het te verwerken watervolume. Voor grootschaligere projecten is UV-ontsmetting interessanter, met grotere rente- en afschrijvingslasten voor de installatie en lagere variabele kosten. Bij kleinere projecten past een goedkopere H₂O₂– of chloordioxide-ontsmetter beter. Al brengt deze wel iets hogere variabele ontsmettingskosten met zich mee. Als er sprake is van opslag in grotere waterbuffers, kan afbraak via ultrasoon-trillingen interessant zijn.

Voorbeeldprojecten

In België draaien al enkele projecten in de praktijk waar afvalwater wordt benut. Zo kan een groot groenteverwerkingsbedrijf 500 hectare landbouwgrond voorzien van extra gezuiverd industrieel water om te beregen, via 23 kilometer aan leidingen. De deelnemende agrariërs betalen daarvoor 40 cent per kuub gecontracteerd water. Daarbovenop betalen zij nog eens 33 cent per kuub daadwerkelijk afgenomen water.