Rapport: Voorzichtig met restwarmte

Restwarmte biedt kansen, maar zeker ook bedreigingen voor de energietransitie.

In een toekomstmodel voor de verduurzaming van de Brabantse economie en kassen rekent de TU Delft met een beperkte groei voor restwarmte. Die energievorm voor de verwarming van kassen of huizen kan een ‘lock-in’ veroorzaken, een effect dat besparing juist in de weg staat, stelt TU Delft in het rapport Brabant op 100% wind, water en zon.

Brabant kent restwarmte

Brabant heeft als enige provincie in Nederland al veel ervaring met restwarmte in de glastuinbouw, maar nog niet met aardwarmte. TU Delft denkt dat aardwarmte de grootste besparing voor glastuinbouw kan veroorzaken in de meest positieve groeiscenario’s.

De risico’s van restwarmte zijn nu al zichtbaar bij de Amercentrale. Zo is het huidige, warmtenet waarbij tuinders gebruik maken van de restwarmte van de kool en biomassa gestookte Amercentrale in Breda en Tilburg, een probleem bij het sluiten van deze centrale. Er is nog geen alternatief voor die warmte.

Extra net

Natuurlijk moet warmte van industrieën zo efficiënt mogelijk worden benut en zouden hier dus bijvoorbeeld kassen of woningen van kunnen worden verwarmd, stellen de onderzoekers. In de modellen gaan de onderzoekers van TU Delft er wel vanuit dat een extra net ontstaat van het industriegebied in Moerdijk, waardoor de benutting voor onder meer glastuinbouw verdubbelt naar 0,2 gigawatt.

Besparing 93% mogelijk

Voor de glastuinbouw kan de CO₂-besparing in 2030 al 93% bedragen als de meest positieve scenario’s rond aardwarmte bewaarheid worden. In een conservatief model is de besparing in 2030 42%. In het gunstigste geval kan een derde van de totale warmtevraag in Brabant door warmtenetwerken worden ingevuld. Als die leidingen er dan toch liggen voor aardwarmte, komt restwarmte toch weer in beeld om de warmte ook aan die leidingen af te geven.

Overschot in 2050

TU Delft berekende dat in dat meest positieve scenario voor Brabant de zonne-energie in 2050 meer energie kan leveren dan nodig is. Daarbij is bijna een derde afkomstig van zonne-akkers zonder veel gebruik te maken van landbouwgrond.