Rabo lichtte boer onvoldoende voor over renteswap

Rabobank moet een melkveehouder 170.000 euro terugbetalen omdat hij onvoldoende gewaarschuwd is over de financiële risico’s van een renteswap, een soort verzekering die een ondernemer beschermt bij een stijgende rente.

Dat oordeelde de rechtbank Oost-Brabant. De impact van de uitspraak is groot, verwacht advocaat Hans van Oijen omdat in de periode 2006-2008 duizenden swaps zijn afgesloten door agrariërs.

De Brabantse melkveehouder had in 2008 een lening afgesloten bij de Rabobank voor 1,2 miljoen euro tegen een variabel rentetarief. Een eventuele rentestijging werd afgedekt door een zogenaamde renteswap. Een ondernemer betaalt dan een vast, hoger rentebedrag per maand, onafhankelijk van het variabele rentetarief.

De melkveehouder was onvoldoende op de hoogte van de mogelijke financiële risico’s, net als zijn financieel adviseur en dat is de schuld van de Rabobank, aldus de rechter. De Rabobank had de melkveehouder bij het afsluiten niet uitgelegd wat de financiële gevolgen zijn bij beëindiging van een swap als het euribortarief lager is dan de afgesproken rente.

Toen de melkveehouder in 2010 besloot te emigreren en de lening met renteswap wilde stop zetten, eiste de Rabobank een afkoopsom van 271.386 euro.

Onder protest heeft de melkveehouder de Rabobank betaald. De rechter oordeelt nu dat de Rabobank 60 procent van dit bedrag terug moet betalen. Dit komt neer op 170.000 euro. Het resterende deel is wel voor rekening van de melkveehouder. Rabobank Nederland laat weten dat zij de uitspraak van de rechter bestudeert en mogelijk in hoger beroep gaat.

De motivatie voor het oordeel van de rechter is dat banken de plicht hebben om ondernemers klip en klaar te informeren over de aard van de financieringsvorm en de gevolgen daarvan. Een bank kan zich niet verschuilen achter standaardbepalingen, de zogenaamde ‘kleine lettertjes’. Een bank heeft de plicht er voor te zorgen dat een ondernemer de geadviseerde financiële constructie volledig begrijpt en te waarschuwen voor risico’s van hoge kosten bij tussentijdse beëindiging van een renteswap, aldus de rechter.

Volgens de advocaat van de melkveehouder Hans van Oijen van Asselbergs en Klinkhamer advocaten in Etten-Leur, zal de uitspraak van de rechter veel impact hebben die hun bedrijf willen staken. Van Oijen: “De telefoon staat roodgloeiend. We merken dat veel ondernemers met een swap willen weten wat de uitspraak voor hen betekent. De uitspraak wil niet zeggen dat alle swaps nu aanvechtbaar zijn, maar helder is de meeste banken geen idee hadden wat voor product ze eigenlijk verkochten.”

Accountants verwachten dat de impact van de uitspraak van de rechter beperkt zal zijn omdat het een specifiek geval is. Wel geven zij toe dat er veel agrarisch ondernemers zijn met een swap en eveneens twijfelen of hun bank wel zorgvuldig heeft gehandeld.