Precisielandbouw wil nog niet doorbreken

Martijn van Dam, staatssecretaris van Economische Zaken, meent dat precisielandbouw en de kennis en technologie die daarvoor worden ontwikkeld, kunnen leiden tot verduurzaming van de landbouwproductie en vergroting van de opbrengsten. Met precisielandbouw kan de aanwending van gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest gerichter worden toegepast, wat tot een vermindering van het gebruik leidt.

Maatwerk bij grondbewerking

Precisielandbouw kan helpen tot maatwerk bij de grondbewerking, waardoor grond niet onnodig wordt gewerkt en organisch materiaal niet wordt afgebroken. “Door vast rijpaden wordt ploegloos werken mogelijk”, aldus Van Dam in een brief aan de Tweede Kamer.

Omdat de grond zo beter koolstof kan vasthouden en wateroverlast door forse neerslag beter opgevangen kan worden, is dit gunstig voor het klimaat. Met preciesielandbouw kan de productie van landbouwgewassen worden verhoogd en de kwaliteit worden verbeterd, terwijl kan worden bespaart op inzet van middelen en arbeid.” Kortom: de boer en tuinder houden er meer van over.

Onbalans in kosten en baten

Maar dat laatste is nu juist een van de knelpunten, blijkt uit de Wageningse rapportage. Daarin wordt gesproken over ‘asymmetrie in kosten en baten’. Ofwel: de primaire producent maakt de kosten, maar de keten profiteert ervan.

Plaatsen van vochtsensoren in een demoveld. Precisielandbouw breekt door een combinatie van factoren nog niet echt door. – Foto: Ruud Ploeg

Volgens het Wageningse onderzoek kan dit knelpunt worden weggenomen door samenwerking tussen producenten en afnemers in de keten. In de woorden van de staatssecretaris: “een integrale benadering in de hele keten waarin de onderlinge relaties en samenhang tussen ketenpartners wordt versterkt en samenwerking ontstaat. Hierbij speelt de agrariër een centrale rol.”

Wie mag over de data beschikken?

De boer en tuinder moeten ook betrokken worden bij de vraag wie er nu eigenlijk mag beschikken over de gegevens die worden vergaard. Dat is op dit moment onvoldoende duidelijk, zegt Van Dam.

De Brancheorganisatie Akkerbouw merkte daar vorige week over op dat boerengegevens zouden kunnen worden ondergebracht bij een datacoöperatie. Die coöperatie zou een belangrijke rol kunnen spelen in het beheer van de gegevens, bij het ter beschikking stellen van gegevens aan anderen, bij het opstellen van kwaliteitseisen, standaarden en voorwaarden.

Toepasbaar product uit data halen

Een ander knelpunt zal opgelost moeten worden op het niveau van ontwikkelaars. Zij moeten de verschillende ingewikkelde technieken en gegevens zo bij elkaar brengen, dat er een toepasbaar product of dienst uit kan worden gedestilleerd, waar boer of tuinder wat aan heeft.