Partijen in de aardwarmtesector denken dat de overheid meer moet sturen door bijvoorbeeld de boringen zelf te doen en concessies te veilen.
Op het congres over warmtetransitie van het staatsbedrijf EBN dinsdag 10 december in Utrecht kwam deze vraag nadrukkelijk aan bod: Hoe versnellen we de aardwarmteproductie? In 2023 groeide deze met slechts 1%. Bedrijven en investeerders lopen aan tegen te hoge risico’s en lange vergunningstrajecten. De sector vraagt om betere overheidsondersteuning. Op het congres kregen vertegenwoordigers van bedrijven als HVC, Royal Haskoning en Berenschot de opdracht om een ideale keten te beschrijven en daarbij ‘out of the box’ te denken.
Overheid boort zelf
HVC, als publieke afvalverbrander betrokken bij aardwarmteprojecten in Westland, ging daarin het verst. Michiel Kok, financieel analist bij HVC, pleitte voor een compleet andere aanpak. Laat de overheid boringen naar aardwarmte verrichten met standaardprocedures en zo de risico’s lopen op tegenvallers. Slaagt een boring, dan kan de overheid de concessies veilen op de markt. De subsidies die eerder in de garantieregeling RNES zaten en bestemd zijn in de regeling SDE++, kunnen gebruikt worden om die boringen te financieren. Exploitatiesubsidies zijn in zo’n model overbodig, omdat er geen onrendabele top te verwachten is in deze efficiënte keten met meer concurrentie.
Ook Edward Pfeiffer, energieconsultant van Royal Haskoning, pleitte voor een grotere regierol van de overheid door vraag en aanbod van warmte nadrukkelijker aan elkaar te koppelen. Door sterker te kiezen voor aardwarmte in bepaalde gebieden wordt de vraag georganiseerd. Hij noemde dit het maximaal inzetten op boringen. Zo kan aardwarmte ook goedkoper worden. Deze optie beperkt feitelijk de keuzevrijheid tussen verschillende warmtebronnen.
Regionale aanpak aardwarmte
Rutger Bianchi, energieconsultant van Berenschot, pleitte voor een regionale aanpak met een planmatige uitrol van aardwarmte. Zo ontstaat een grotere schaal met deelnemende gemeentes en bedrijven met opgeteld veel meer kennis en kunde aan boord en bundeling van de warmtevraag.
Op het warmtetransitiecongres presenteerde onderzoeker Rutger te Grotenhuis van Rebel Energy een onderzoek dat in opdracht van EBN is geschreven. Het onderschrijft de problemen in de aardwarmteketen die alleen met meer en andere inzet van de overheid kan worden opgelost. Zo zou de overheid via een subsidie of fonds de beginrisico’s voor bedrijven kunnen verkleinen. Daarmee wordt alom naar de rol van de overheid gewezen.
