Het vroege paprikaseizoen liet naast hoge prijzen ook opnieuw grote handelsrisico’s zien.
De huidige paprikamarkt voelt anders aan dan de start van het seizoen. Van week 13 tot en met 17 lagen prijzen duidelijk boven voorgaande jaren voor rood. De markt normaliseerde daarna met een redelijke vraag. Paprika profiteerde van de hogere verkoop van voeding via winkels, getuige de volumestijging in supermarkten van 20%.
Paniek in hamsterweek
In de eerste coronaweken was er geen stabiliteit. Onder die extreem uitschietende dagmarkt moesten leveranciers van supermarkten plots veel grotere aantallen leveren. Een handelaar herinnert zich vooral week 12, die de geschiedenisboeken zal ingaan als de hamsterweek. Inkopers waren de projecties en prognoses even helemaal kwijt en verhoogden de bestellingen fors tot soms het dubbele volume. Dat leidde tot de prijsstijgingen op de dagmarkt. Veel supermarkten vroegen flexibiliteit van hun leveranciers en toonden dat ook door de hogere prijzen te compenseren. In de markt doen ook gevallen de ronde dat de rekening voor de hoge dagmarktprijs bij de leveranciers werd neergelegd.
Gokken of machtsspel
Het doet denken aan de zomer van 2019 toen uitschieters op de paprikamarkt leidden tot het faillissement van Quality Queen. Ook hier moest Quality Queen bijkopen op een overspannen dagmarkt. Is dat gokken door de leverancier, omdat deze geen positie had in paprika? Of legt de afnemer de risico’s onevenredig hard neer bij de leverancier? Hierover wordt verschillende gedacht door verkopers. Mogelijk worden dergelijke transacties nog eens onder de loep genomen. De ministeries van landbouw en economische zaken komen later dit jaar met een meldsysteem oneerlijke handel.
In die hamsterweek vielen zaken samen. De Spaanse productie viel tegen door een gat in de productie. Lang tevoren geplande acties in supermarkten moesten met Nederlands product aangevuld worden. Dat versterkte de hamsterpaniek.
Regels eerlijke handel in de keten
Er komt mogelijk dit jaar nog wetgeving om telers te beschermen tegen oneerlijke handelspraktijken van supermarkten. De nieuwe regels moeten een einde maken aan vertraagde betalingen, onduidelijke contractvoorwaarden of plotselinge of ongerechtvaardigde annulering van bestellingen. Ook moet er een einde komen aan gedwongen betaling voor promotie of reclamekosten, onverklaarbare afkeur van producten en gedwongen terugname van onverkochte producten. Of er regels in staan hoe inkopers moeten omgaan met scherpe prijspieken op de dagmarkt, is op dit moment onduidelijk. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) krijgt als taak toezicht te houden op het verbod op oneerlijke handelspraktijken.
Meer vraag klasse 1
Supermarkten verkopen het volume paprika van de gesloten horecaketen en verkopen mogelijk wel meer. Horeca neemt meer klasse 2 paprika af, terwijl supermarkten klasse 1 aanbieden. Opgeteld pakt dat goed uit voor de paprika-afzet.
De echte finale van het seizoen start nu. Met Nederlandse producties op stoom en de Zuid-Europese lenteproductie weer op gang, kan het fundament van de prijsvorming makkelijk heel anders komen te liggen. Daarbij kan ook de heropening van horecazaken in Nederland en daarbuiten belangrijk worden. Levert dat steun aan de koopkracht voor paprika, of is die beter gesteld bij concentratie van voedingsverkoop via retail?