Lof voor nadruk op lange termijn relaties en behoud reguliere pacht, vraagtekens bij haalbaarheid voorwaarden bodembeheer bij reguliere pacht.
Pachtersbond BLHB is blij met het voornemen van minister Schouten om langlopende pacht te stimuleren. De pachtersbond reageert daarmee ‘voorzichtig positief’ of de Pachtbrief die minister Carola Schouten vrijdag 22 maart naar de Tweede Kamer stuurde. De pachters staan ook achter het voornemen van de minister om kortlopende pachtovereenkomsten te ontmoedigen. Verder concluderen ze dat de huidige reguliere pacht ongemoeid blijft, en juichen dat toe.
De pachtersbond concludeert uit Schoutens brief dat tegemoet gekomen wordt aan de belangrijkste bezwaren tegen het zogeheten Spelderholt-deelakkoord over het pachtbeleid. De manier waarop daarin de reguliere pacht werd uitgefaseerd en kortlopende pacht onbeperkt door kon gaan, waren voor de pachters onoverkomelijk. Nu de minister juist die zaken anders ziet, scharen de pachters zich alsnog achter invoering van de nieuwe pachtvormen uit het Spelderholt-akkoord, zoals loopbaanpacht.
Prijstoets en aanbiedingsplicht
Waar de verpachters moeite hebben met het voornemen de kortlopende pacht te ontmoedigen, juicht de BLHB dat toe. Ze omarmt de suggesties die de minister in haar brief doet hiervoor, zoals kortlopende pacht alleen toestaan in specifieke gevallen, het tegengaan van ‘veelvuldige transacties’, een prijstoets en een aanbiedingsplicht aan de zittende pachter.
Het meest kritisch zijn de pachters over de regulering van duurzaam bodembeheer via de reguliere pacht. De minister wil verpachters meer mogelijkheden geven om voorwaarden te stellen op dit punt. Volgens BLHB is dit praktisch en juridisch erg moeilijk. “Het ontwikkelen van parameters zal erg lastig worden, omdat elke grondsoort, bodemopbouw, de aanwezige waterhuishouding etc. in een perceel anders is en dit kan tot buitensporige eisen leiden”, stelt de bond in haar verklaring.
‘Doorbraak’
Waarnemend voorzitter Hans Meijer van de BLHB noemt de brief van Schouten een doorbraak. “Goed dat de minister verantwoordelijkheid neemt, waar haar voorgangers het liefst de partijen zelf wilden laten onderhandelen.” Meijer is erg te spreken over de integrale benadering die de minister toepast. Haar pachtvisie sluit aan op de kringloopvisie, stelt hij vast. “Ze kiest duidelijk voor langdurende relaties en stelt jonge boeren en een gezonde bodem centraal. Daarbij kiest ze niet voor een uitsterfconstructie van reguliere pacht, maar voor behoud. Dat is echt een doorbraak.”
Ondanks deze positieve woorden stelt hij wel: “De uitwerking wordt nog een hele toer. Hoe ga je die langere liberale pacht in goede banen leiden bijvoorbeeld?”
Jonge boeren positief
Ook de jonge boeren verenigd in het NAJK zijn positief, al zeggen ook zij dat de verdere uitwerking bepalend is. In een persbericht constateert het NAJK dat nog onduidelijk is ‘of de vrije aanvangsprijs nog getoetst wordt of dat juist bij kortdurige pacht de prijs getoetst wordt of op een andere manier ontmoedigd wordt.’ Dat is een van de meest netelige kwesties die nu moeten worden uitgewerkt.
Het ongemoeid laten van de reguliere pacht is voor bestuurder Marije Klever een belangrijk pluspunt. “Dit is voor de continuïteit van pachtbedrijven een ontzettende geruststelling, zij kunnen nu met vertrouwen naar de toekomst kijken.”
Net als de pachtersbond heeft het NAJK vraagtekens bij de praktische haalbaarheid van het meten van de bodemkwaliteit in 1 kengetal. Klever: “NAJK vindt dat er opgepast moet worden het aanwijzen van een bodemindicator. De bodem is complex geheel waar we nog niet alles van begrijpen. Daarbij is de bodem ook lastig te meten. 2 plekken op hetzelfde perceel kunnen al een totaal andere bodemuitslag geven. De aandacht voor bodemkwaliteit is wel terecht, de bodem staat immers aan de basis van het agrarische bedrijf. De uitdaging is echter om hier in beleid een praktische invulling voor te vinden.”