Opkweek trayplanten: bloemaanleg ernstig verlaat

Het hete weer in de afgelopen weken heeft zijn sporen nagelaten in de opkweek van aardbeiplanten. In een ‘normaal’ jaar gaan trayplanten rond 3 september van de vegetatieve fase naar de fase van bloemaanleg. Daar is dit najaar niets van terecht gekomen, stelt plantfysiologie-deskundige Toon Melis van HortiNova vast.

In 2016 zijn aardbeiplanten in het algemeen veel later omgegaan als gevolg van te warm weer en vanwege een ongewoon lange reeks wolkeloze dagen met veel lichtinstraling vanaf zon op tot zon onder. Van 1 tot 22 september is het gemiddeld 3,1 graden Celsius warmer geweest dan normaal. Het heeft ertoe geleid dat bij de meeste gewassen de bloemaanleg tussen 10 en 15 september gestart.

Stand van zaken eind vorige week (week 38)

De bevindingen met plantonderzoek volgens de stand van zaken einde vorige week :

–        Bij 35% van de trayvelden was nog geen bloemaanleg of net een pril beginnetje, stadium 2-2,5, startdatum 15-20 september..

–        Generatief gestuurde planten verkeren vaak in stadium 4,5 (de start van de bloemaanleg in deze planten ligt rond 10 september.

–        Een zeer klein deel van de planten (<10% ) verkeert soms stadium in 6 door een erg generatieve actie eind augustus, begin september.

Stand van zaken afgelopen weekend

Het afgelopen weekend is daar een bevinding bijgekomen, na het bekijken van een groot aantal planten: het lijkt erop dat de bloemaanleg in een hoog tempo verloopt. Dat komt wellicht onder andere doordat de temperatuur overdag en in de nacht  op een behoorlijk niveau blijft,  en er amper sprake is van groeibelemmerende factoren als regen en wind. De energie-aanmaak is dus  maximaal. Verder zijn telers nog lang rustig gebleven met de stikstofbemesting (omdat de planten nog ‘om’ moesten gaan). Dan geldt: weinig N –> weinig bladgroei –> wat doet de plant dan met zijn energie? –> in de bloei…..(dus snelle bloemtrosontwikkeling).

Vervolg

De vraag is of er nog voldoende tijd resteert voor een evenwichtig verloop van de bloemontwikkeling. Dit jaar bedraagt vanaf 1 januari tot 22 september het totale aantal gdh (=groeigraaduren) 51. 630. Het 8 jarig gemiddelde van 1/1 tot 22/9 in de plaats De Mortel is 48.000. In 2016 ligt het aantal gdh dus zo’n dus 3600 hoger. Hiervan zijn maar liefst 2700 gdh gerealiseerd in de periode de periode tussen 15 augustus en 22 september.

Normaal komen er vanaf 3 september tot aan het inpakken van de planten nog 13500 gdh bij. Dat aantal is juist voldoende voor een mooie bloemaanleg en spreiding. Dit jaar staat de teller vanaf  3 september nu (23/9) al op 6700 gdh. Statistisch gezien hebben de planten vanaf dat moment nog zo’n 7000 gdh te gaan.

Scenario’s

Als opgemerkt lopen we dit jaar statistisch al 3000 gdh voor.

Vanaf nu zijn er twee mogelijkheden: 2016 gaat de boeken in als een warm jaar, óf het wordt alsnog een ‘normaal jaar’. In het eerste geval komen er nog 7000 gdh bij. Verkeert de hooftros nu al in stadium 5,5 á 6, dan mag verwacht worden dat de bloemen aan het eind van de opkweek erg hoog zullen zitten.

Wordt het 2016 alsnog een ‘normaal’ jaar’, dan wordt de huidige gdh-voorsprong van 3000 gdh nog ingelopen. In dat geval hebben we nog maar 4000 gdh te gaan. Dat is net genoeg om de hoofdtros in stadium 5 te krijgen, en dat er geen goede natrossen meer aangelegd worden. Hoe het verloop de komende weken en maanden ook zal zijn, zeker is dat het erom zal spannen. Bepaal daarom half oktober hoe de vlag erbij hangt ( door bloemonderzoek) en overweeg teeltmaatregelen als afdekken als de bloemaanleg in de knel dreigt te komen.

Vorige jaren

Het moment waarop de bloemaanleg start, en de ontwikkeling van de hoofd- en natrossen wordt gestuurd door de daglengte en door de etmaaltemperatuur. Nodig is een korte dag(minder dan 13 uur) en een beperkte temperatuur (minder dan 14 graden Celsius etmaaltemperatuur). In 2014 is in augustus vaak aan die voorwaarde voldaan, resulterend in een vroege bloemaanleg en hoge bloem in de teelten in 2015.

De opkweekomstandigheden in 2015 normaal, met de start van de start bloemaanleg in 1-5 september. In 2016 laat is het gemiddeld 3,1 graden warmer geweest dan normaal. Nu gaan ze om, koeler en kortere dagen, de bloemaanleg is globaal tussen 10 en 15 september gestart.